Farklı toplumsal damarlardan gelen 6 siyasi partinin bir masa etrafında “Türkiye için” buluşması, muhalefet olarak ne yapacaklarından bağımsız olarak, değerlidir diye düşünüyorum. “Helalleşme” gündeminin de değerli olduğu kanaatindeyim. Zorluklar olduğu her insanın malumu. Lakin Türkiye’nin bu biçimde bir bağlantıya – yakınlaşmaya, birlikte tahlil aramaya olan muhtaçlığı da görmezden gelinemez.
“Fay hatları!” diyoruz ya, epeyce derinleşti zira. Siyasetin fay çizgileri üzerinden yapılıyor olması da, daha berbata gidileceğinin işareti. Birbirimizi dinlemiyoruz, anlamıyoruz, yalnızca “Vur” çığlıkları duyuluyor.
Süreç ortasında manalı, değerli iki yazı çıktı, iki cenahtan. İki değerli kalemden. Birisi sosyalist çizgiden gelen Oya Baydar’a (t24, 10 Şubat) başkası islâmi cenahın kıymetli ismi Yasin Aktay’a (Yeni Şafak, 12 şubat) ilişkin.
Her iki yazı da kendi cenahlarının his dünyasını onarmaya yönelik. Onlardan haberdar etmek istiyorum okuyucularımı.
Oya Baydar, HDP milletvetkkili Oya Ersoy’un Meclis’teki kelamlarının yansımaları üzerine yazmış, Yasin Aktay da, İlahiyat hocaları Mustafa Öztürk ve Mehmet Azimli’nin farklı görüşleri sebebiyle linç edilmesi üzerine.
Oya Baydar, yola “Toplum, derin fay sınırlarıyla birbirine inançsız hatta düşman cephelere ayrılmış durumda. …. Toplumsal dokumuz dağılıyor, çürüyor, insanımız kirleniyor, kötücülleşiyor, saldırganlaşıyor. Siyasal kamplaşmayı fazlaca aşan, toplumun farklı bölümleri içinde düşmanlık duvarları yükselten bu çatışma ortamında, bırakın “biz” olmayı bir ortada yaşamak bile güçleşiyor” diyerek çıkıyor. Bunda kendi cenahının hissesine işaret ediyor, “dindarların hassasiyetleri”nin önemsenmesi gerektiğini vurguluyor ve “Biz de fazlaca güzel şeyler yapmadık” mealinde bir özeleştiri yapıyor. Akabinde da annesinin hallerinden başlayıp, medya hallerine kadar uzanan epeyce çarpıcı örnekler veriyor. Onları okuyalım:
“Ben bütünüyle laik, hatta laikçi bir etrafta yetiştim. Cumhuriyetin birinci öğretmenlerinden olan annem için, başta örtülü bayanlar, namazında niyazında fakir halk bilgisiz ve gericiydi. 80 yaşındayken bile televizyonda üniversiteye girme gayreti veren tesettürlü genç kızları, hele de çarşaflıları gördükçe, “Bunlara kim müsaade veriyor, bu karaböcekleri kim meydanlara salıyor. Çıkarsın örtüsünü, efendi efendi okusun” diye söylenir, “Ah Atatürk, gel de gör memleketin hâlini” diye hayıflanırdı. Çocukluğumda, gençliğimde, gazetelerde çıkan “ticanî” (gerici, yobaz) karikatürlerini hatırlıyorum: Takkeli, çember sakallı, eli tespihli, poturlu, ürkütücü görünümlü bir adam, gerisinde kara çarşaflı dört bayan… 1990’larda bile birebir karikatürlerin benzerleri “ilerici” gazetelerimizde uzunluk gösteriyordu. Birini hatırlıyorum: önde bir daha yukarda kelamını ettiğim tip, ardında kara çarşafa bürünmüş dört domuz… 1999 yılından bir diğer imaj: Yer, Büyük Millet Meclisi Genel Heyet salonu. Seçilip mazbatasını almış örtülü bir bayan milletvekili genel heyette yemin edecek. Kürsüye çıkıyor ancak protestolara karşın başörtüsünü çıkarmıyor. Kıyamet kopuyor. Başbakan Ecevit, “Lütfen bu hanıma haddini bildiriniz” diyerek kürsüye yürürken bir DSP’li milletvekili elinde tuttuğu, üzerinde “Deyyusu ekber” yazılı kartonu sallıyor.
Bazıları kabul etmek istemese de, “Biz de Müslümanız fakat gerici değiliz, laikiz, hiç bir vakit da ezilmedik” dese de, Müslüman muhafazakâr kesim 2000’lerin başında siyaset sahnesine çıkıp iktidar olana kadar ikinci sınıf vatandaş muamelesi gördü. O karikatürleri nazaranrek büyümüş, meskene paklığa gelen örtülü bayanın örtüsünün çıkarılmasının istendiğine şahit olmuş, üniversiteye devam edebilmek için peruka takmak ya da okumaktan vazgeçmek zorunda kalmış, kamusal alanda ayrımcılığa uğramış jenerasyonların hassasiyetinde laik mahallenin hissesini görmezsek, tahlil de bulamayız.”
Yasin Aktay, Ak Parti idaresinde de misyonu bulunan, islami hassasiyetini bildiğimiz bir bilim insanı. “Bir tuhaflık yok mu bu işte?” diye başlık atmış yazısına. Yadırgadığı şey, kimi sanatkarların ya da ilahiyat hocalarının geçmişte ortaya koydukları İslami manada farklı yahut sorunlu eserleri ortaya çıkarıp, onlar üzerinden bir savaş lisanı yürütülmesi… “Linç” olarak niteliyor Yasin Beyefendi bu hali. Ve bunun sonuçlarını şu biçimde ortaya koyuyor:
“Deşilen geçmişten bulunup önümüze konulan bütün bu belgelerle hedeflenen şey Müslümanların sert bir reaksiyon ortaya koyması. Bu yansıların toplamından ortaya çıkan Müslüman manzarası nasıl oluyor sizce? Muhalefetteyken alabildiğine hoşgörülü, fikre açık lakin iktidara gelince hiç bir şeye tahammülü olmayan, iktidar gücünü şımarıkça kullanan, başkalarından farksız, hatta daha beter bir örnek.
“Adam akademisyen, eline taş alıp linçe katılıyor. niye? Senin bir akademisyen olarak var ise karşı bir tezin, onu ortaya en kuvvetli bir formda koymaktan alıkoyan ne? niye kitlenin linç kültürüne yaslanıyorsun?
“Diğer biri vaiz, kimsenin duymadığı bir fitne lafı kürsüsüne taşıyor, evvel istediği kılıfa sokuyor lafı, daha sonra bir hoş reklamını yapıyor, daha sonra da kitleyi birilerine karşı kışkırtıyor. niye? Öncelikle uykudaki fitneyi niye uyandırıyorsun diye sormazlar mı? Kimsenin duymadığını niye vaaz kürsüsünden duyurup insanların hassasiyetlerinden yıkıcı bir güç çıkarıyorsun?”
Yasin Beyefendi yazının sonunda “İslam’ın beşerler için rahmet, rahmet, şefkat, merhamet, akıl ve dolasıyıla özgüven” olduğunu vurguluyor.
Bu ikaz, “Karar çizgisi” için tanıdıktır. Bu farklı hal bazılarınca yadırgansa da, açık – örtülü linçe maruz kalsa da Karar’da İslam’ın farklı toplum kısımlarını kucaklamayı öngoren rahmet boyutu daima hatırlatılmıştır. Yasin Aktay’ın “Dil koparma” telaffuzlarının üretildiği tabanlardan bu uyarıyı yapmasını fazlaca fazlaca manalı buluyorum. Dilerim “linç”e maruz kalmasın.
6 Parti başkanının bir masa etrafında buluşmuş bulunmasına gelince, bu diyalog tabanın her halükârda yürümesi sağlıklıdır.
Sizce de azıyı şöyleki bitirmek gerekmez mi? Keşke Cumhurbaşkanlığının da bütün siyasi parti önderlerini bir masa etrafında buluşturabileceği bir Türkiye inşa edilmiş olsaydı.
“Fay hatları!” diyoruz ya, epeyce derinleşti zira. Siyasetin fay çizgileri üzerinden yapılıyor olması da, daha berbata gidileceğinin işareti. Birbirimizi dinlemiyoruz, anlamıyoruz, yalnızca “Vur” çığlıkları duyuluyor.
Süreç ortasında manalı, değerli iki yazı çıktı, iki cenahtan. İki değerli kalemden. Birisi sosyalist çizgiden gelen Oya Baydar’a (t24, 10 Şubat) başkası islâmi cenahın kıymetli ismi Yasin Aktay’a (Yeni Şafak, 12 şubat) ilişkin.
Her iki yazı da kendi cenahlarının his dünyasını onarmaya yönelik. Onlardan haberdar etmek istiyorum okuyucularımı.
Oya Baydar, HDP milletvetkkili Oya Ersoy’un Meclis’teki kelamlarının yansımaları üzerine yazmış, Yasin Aktay da, İlahiyat hocaları Mustafa Öztürk ve Mehmet Azimli’nin farklı görüşleri sebebiyle linç edilmesi üzerine.
Oya Baydar, yola “Toplum, derin fay sınırlarıyla birbirine inançsız hatta düşman cephelere ayrılmış durumda. …. Toplumsal dokumuz dağılıyor, çürüyor, insanımız kirleniyor, kötücülleşiyor, saldırganlaşıyor. Siyasal kamplaşmayı fazlaca aşan, toplumun farklı bölümleri içinde düşmanlık duvarları yükselten bu çatışma ortamında, bırakın “biz” olmayı bir ortada yaşamak bile güçleşiyor” diyerek çıkıyor. Bunda kendi cenahının hissesine işaret ediyor, “dindarların hassasiyetleri”nin önemsenmesi gerektiğini vurguluyor ve “Biz de fazlaca güzel şeyler yapmadık” mealinde bir özeleştiri yapıyor. Akabinde da annesinin hallerinden başlayıp, medya hallerine kadar uzanan epeyce çarpıcı örnekler veriyor. Onları okuyalım:
“Ben bütünüyle laik, hatta laikçi bir etrafta yetiştim. Cumhuriyetin birinci öğretmenlerinden olan annem için, başta örtülü bayanlar, namazında niyazında fakir halk bilgisiz ve gericiydi. 80 yaşındayken bile televizyonda üniversiteye girme gayreti veren tesettürlü genç kızları, hele de çarşaflıları gördükçe, “Bunlara kim müsaade veriyor, bu karaböcekleri kim meydanlara salıyor. Çıkarsın örtüsünü, efendi efendi okusun” diye söylenir, “Ah Atatürk, gel de gör memleketin hâlini” diye hayıflanırdı. Çocukluğumda, gençliğimde, gazetelerde çıkan “ticanî” (gerici, yobaz) karikatürlerini hatırlıyorum: Takkeli, çember sakallı, eli tespihli, poturlu, ürkütücü görünümlü bir adam, gerisinde kara çarşaflı dört bayan… 1990’larda bile birebir karikatürlerin benzerleri “ilerici” gazetelerimizde uzunluk gösteriyordu. Birini hatırlıyorum: önde bir daha yukarda kelamını ettiğim tip, ardında kara çarşafa bürünmüş dört domuz… 1999 yılından bir diğer imaj: Yer, Büyük Millet Meclisi Genel Heyet salonu. Seçilip mazbatasını almış örtülü bir bayan milletvekili genel heyette yemin edecek. Kürsüye çıkıyor ancak protestolara karşın başörtüsünü çıkarmıyor. Kıyamet kopuyor. Başbakan Ecevit, “Lütfen bu hanıma haddini bildiriniz” diyerek kürsüye yürürken bir DSP’li milletvekili elinde tuttuğu, üzerinde “Deyyusu ekber” yazılı kartonu sallıyor.
Bazıları kabul etmek istemese de, “Biz de Müslümanız fakat gerici değiliz, laikiz, hiç bir vakit da ezilmedik” dese de, Müslüman muhafazakâr kesim 2000’lerin başında siyaset sahnesine çıkıp iktidar olana kadar ikinci sınıf vatandaş muamelesi gördü. O karikatürleri nazaranrek büyümüş, meskene paklığa gelen örtülü bayanın örtüsünün çıkarılmasının istendiğine şahit olmuş, üniversiteye devam edebilmek için peruka takmak ya da okumaktan vazgeçmek zorunda kalmış, kamusal alanda ayrımcılığa uğramış jenerasyonların hassasiyetinde laik mahallenin hissesini görmezsek, tahlil de bulamayız.”
Yasin Aktay, Ak Parti idaresinde de misyonu bulunan, islami hassasiyetini bildiğimiz bir bilim insanı. “Bir tuhaflık yok mu bu işte?” diye başlık atmış yazısına. Yadırgadığı şey, kimi sanatkarların ya da ilahiyat hocalarının geçmişte ortaya koydukları İslami manada farklı yahut sorunlu eserleri ortaya çıkarıp, onlar üzerinden bir savaş lisanı yürütülmesi… “Linç” olarak niteliyor Yasin Beyefendi bu hali. Ve bunun sonuçlarını şu biçimde ortaya koyuyor:
“Deşilen geçmişten bulunup önümüze konulan bütün bu belgelerle hedeflenen şey Müslümanların sert bir reaksiyon ortaya koyması. Bu yansıların toplamından ortaya çıkan Müslüman manzarası nasıl oluyor sizce? Muhalefetteyken alabildiğine hoşgörülü, fikre açık lakin iktidara gelince hiç bir şeye tahammülü olmayan, iktidar gücünü şımarıkça kullanan, başkalarından farksız, hatta daha beter bir örnek.
“Adam akademisyen, eline taş alıp linçe katılıyor. niye? Senin bir akademisyen olarak var ise karşı bir tezin, onu ortaya en kuvvetli bir formda koymaktan alıkoyan ne? niye kitlenin linç kültürüne yaslanıyorsun?
“Diğer biri vaiz, kimsenin duymadığı bir fitne lafı kürsüsüne taşıyor, evvel istediği kılıfa sokuyor lafı, daha sonra bir hoş reklamını yapıyor, daha sonra da kitleyi birilerine karşı kışkırtıyor. niye? Öncelikle uykudaki fitneyi niye uyandırıyorsun diye sormazlar mı? Kimsenin duymadığını niye vaaz kürsüsünden duyurup insanların hassasiyetlerinden yıkıcı bir güç çıkarıyorsun?”
Yasin Beyefendi yazının sonunda “İslam’ın beşerler için rahmet, rahmet, şefkat, merhamet, akıl ve dolasıyıla özgüven” olduğunu vurguluyor.
Bu ikaz, “Karar çizgisi” için tanıdıktır. Bu farklı hal bazılarınca yadırgansa da, açık – örtülü linçe maruz kalsa da Karar’da İslam’ın farklı toplum kısımlarını kucaklamayı öngoren rahmet boyutu daima hatırlatılmıştır. Yasin Aktay’ın “Dil koparma” telaffuzlarının üretildiği tabanlardan bu uyarıyı yapmasını fazlaca fazlaca manalı buluyorum. Dilerim “linç”e maruz kalmasın.
6 Parti başkanının bir masa etrafında buluşmuş bulunmasına gelince, bu diyalog tabanın her halükârda yürümesi sağlıklıdır.
Sizce de azıyı şöyleki bitirmek gerekmez mi? Keşke Cumhurbaşkanlığının da bütün siyasi parti önderlerini bir masa etrafında buluşturabileceği bir Türkiye inşa edilmiş olsaydı.