Alevi Dernekleri Federasyonu, cemevlerinin ticarethane sayılarak yüksek faturalar kesilmesi üzerine “Eşit yurttaşlık hakları istiyoruz. Başka ibadethanelere tanınan hakların cemevlerine de tanınmasını istiyoruz” diye reaksiyon göstermişti. Bugün de federasyona bağlı 10 Alevi derneği, cemevlerinin elektrik faturası ödemekten muaf tutulması gerektiğinin karar altına alınması gayesiyle, asliye hukuk mahkemesinde ‘menfi tespit davası’ açtı.
Dava dilekçesini vermedilk evvel de Alevi Dernekleri Federasyonu Lideri Celal Fırat ve birlikteindekiler Çağlayan Adliyesi önünde basın açıklaması yaptı.
“HİÇBİRİ BUNDAN daha sonra FATURALARINI ÖDEMEYECEK”
Alevi Dernekleri Federasyonu Lideri Celal Fırat, “Gerçekten artık bu elektrik faturaları Türkiye sorunu. Adeta her meskende yangın var” dedi. En epeyce yüreği yananlardan birinin de cemevleri olduğunu belirten Fırat şunları söylemiş oldu:
“2022 yılında yaşarken bu problemlerin burada lisanlandırılması bunun hukukî manada yine Danıştay’ın verdiği kararlar olsun, AİHM’in verdiği karar olsun, onları hukuksuz bir biçimde bakılırsan bir mantığa karşı dava açmamız bize zül geliyor. Biz bu ülkede eşit yurttaşlık istiyoruz. Türkiye’nin her geleninde eşitlik ve yurttaşlık hizmetleri bizden alınıyor. Ancak gelin görün ki cemevlerimize ibadethane statüsü tanınmıyor. Bu manada Türkiye’deki her yurttaşın, her vatandaşın vicdanın sesini dinlemelerini arzuluyoruz. Türkiye Cumhuriyeti artık bizlere ikinci sınıf vatandaş olarak görmekten vazgeçmelidir. Aleviler bu ülkenin asli vatandaşıdır, azınlık değildir. Cemevlerinin hukukî statüsünü Aleviler tanımlar, devlet de bunu kabul etmeli. Bu maksatladır ki bu hafta sonu bütün Alevi örgütleri cuma günü bir kararla bugünkü yaptığımız üzere bütün cemevlerimiz mahkeme kapılarına gidecek. Türkiye’deki bütün kurumsal kimliği olan kurumlarımız bundan daha sonra hiç biri faturalarını ödemeyecek. Devlet sorumluluğundan kaçmamalı.”
“HİÇBİR CEMEVİNİN FATURA ÖDEMEMESİ TARAFINDA KARAR VERİLMESİNİ TALEP EDİYORUZ”
Avukat Nuran Arslaner da Alevi derneklerinin açtıkları davaya ait şu ayrıntıları paylaştı:
Bugün açacağımız dava, evvela bir aksi tespit davası. Biz mahkemeden, evvela şubat ayı prestijiyle tahakkuk ettirilmiş olan elektrik faturalarından dolayı cemevlerimizin, ibadethanelerimizin borçlu olmadığının tespitini talep ediyoruz. ötürüsıyla bu faturaların ödenmek zorunda kalınmaması gerektiği ve ardından bundan daha sonra düzenlenecek olan faturalar bakımından da ibadethane statüsündeki hiç bir cemevinin bundan daha sonra da fatura ödemek zorunda kalmaması gerektiği istikametinde genel bir karar verilmesi talebimiz var. Daha evvel bu taleple yapılmış olan müracaatlar var. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Cem Vakfı sonucunda oybirliğiyle vermiş olduğu karar var. Cemevlerinin ibadethane olarak statülerinin tanınmamasının Alevi vatandaşları bakımından önemli bir ayrımcılık kararı doğurduğu, inanç özgürlüğü, örgütlenme özgürlüğü bahislerinde önemli bir ayrımcılığın kelam konusu olduğu istikametinde verilmiş bir karar var.
“BİR CEMEVİNİN İBADETHANE OLUP OLMADIĞI STATÜSÜNÜ BELİRLEMEK DEVLETE DÜŞMEZ”
Yalnızca memleketler arası mahkemeler, yalnızca Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi değil beraberinde mahallî mahkemelerimiz, Bakırköy 5. Asliye Hukuk Mahkemesi, Yargıtay 3. Hukuk Dairesi ve Yargıtay Hukuk Genel Şurası’nın çeşitli sebeplerle vermiş olduğu kararlar var. Bu kararlarda bilhassa Hukuk Genel Konseyi şu biçimde der, ‘Bir cemevinin ibadethane olup olmadığı statüsünün belirlenmesi devlete düşmez. Bu nazaranv bu hak devletin değildir. Lakin orada ibadete giden vatandaşların orayı ibadethane olarak görüp görmediği konusunun dikkate alınması gerekir.’ Ve bugün yapacağımız müracaat açacağımız davayla birebir tıpkı olan bir belgede bir daha Cem Vakfı’nın müracaatıyla verilmiş olan kararda Cem Vakfı’nın ibadethane olduğu istikametinde Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin verdiği ve mutlaklaşmış olan kararlar kelam konusu. Bu süreç içerisinde temelinde yönetimin bütün Cem vakıflarının, bütün cemevlerinin statüsünün ibadethane olduğunu kabulü ile elektrik faturalarının ödenmemesi, yönetimin bütçesinden ödenmesi istikametinde genel bir uygulamaya gitmesi gerekirken bütün cemevlerini farklı başka müracaat yapma zorunda bırakmakta. Bize kalan öteki hukuksal bir yol şu kademede yok. Bütün cemevleri ismine tek tek müracaatlar yaparak faturaların ödenmemesi gerektiği tarafında kararlar alınması için elimizden geleni yapacağız.
“BAŞAKŞEHİR CEMEVİ’NE KAÇAK SÜRECİ YAPILMIŞ VE HACİZ KONMUŞ”
Bugün yaptıklarımızdan bir adedinde temelinde hayli net bir halde söylemek istediğim bir şey var. Başakşehir Cemevi’nin statüsü, tahakkuk ettirilen faturada ibadethane olarak geçiyor bulunmasına karşın faturanın ödenmesi talep ediliyor. ‘Biz ibadethaneyiz, fatura ödemiyoruz’ demelerine karşın bu münasebetle kaçak süreci yapılmış ve beraberinde icra takibi yapılarak hesaplarına hacizler konmuştur.
Cemevleri ismine ortak basın açıklamasını ise ünlü sanatçı Arif Sağ’ın sanatçı oğlu Tolga Sağ yaptı. “Bireysel özgürlük, vatandaşlığa dair olan haklar ve özgürlüklerden yararlanmanın tabanını oluşturan öz idaresi tabir eder” denilen açıklama, şu biçimde:
“ALEVİLER ZİMMETLİ VATANDAŞINIZ DEĞİLDİR”
Vatandaşlığın yasal, siyasal kimlik boyutlarının beslediği farklı ya da örtüşen aidiyet hislerini ve pratik bakımdan bireylerin devlet tarafınca gördüğü saygıyı söz eder. Demokrasiyse toplumun tüm bölümlerinin, toplumsal refahını artırmak yahut hak talep etmek için bireylerin, sivil topluma katılma mahareti üzerine heyetidir. Sivil ya da siyasi faaliyetler iştiraki ise eşit vatandaşlığın temel unsurudur. Meclis’te demokrasi gereği bir anayasa uzlaşma kurulu kurulmuş, siyasi partilerden eşit sayıda temsilci, yeni anayasa üretim çalışmaları için çalışmışlardır. Bizleri temsil eden bu siyasi partilerin uzlaşma kuruluna sunduğu anayasa taslaklarında vatandaşın siyasi kimliği, hukuksal statüsü, hak sahipliği, inancı, toplumsal ve kültürel kimliği, katılımcılık boyutuyla ele alınmıştır. Alevilerin haklarını da kapsayan bu çalışmaların Anayasa Kurulu tarafınca yeniden değerlendirilmesini eşit yurttaşlık bağlamında cemevlerimizin ibadethane sayılmasını talep ediyoruz.
“BU ANLAYIŞ ALEVİLERİN İNANÇLARINDAN VAZGEÇMESİNİ İSTEYEN ANLAYIŞTIR”
Aleviler azınlık değildir. Bu anlayış Selçuklu, Osmanlı ve de ne yazık ki günümüz cumhuriyetinde Sünni İslam anlayışındaki zimmetli vatandaş anlayışının bir tezahürüdür. Bu anlayış Alevilerin inançlarından vazgeçerek, Sünni İslam’ın gölgesinde cemaat tebaa ya da küme olarak kalmasını ve vatandaşlık aidiyetlerinin de Sünni kimliğe hizmet derecesinde olmasını isteyen bir anlayıştır. İşte bu yapay faşist mefkurede Sünni çoğunluğa hizmet eden bir toplum vardır. Alevileri ideolojik, siyasi, idari, ekonomik tüm alanlarda yok sayıp varlıklarını Sünni’ye hizmetle ilişkilendirmek, Fetihçi Alibelerin adalet fikridir. Bu Nas, sünnet ya da töre gereğidir. Sünniliği yay ve genişlet ideolojisidir. Alevilerden vergi ismi altında karşılıksız para alan devlet bu parayı gelir dağılımını denetim etmek maksadıyla aldığını beyan etmektedir. Lakin harcamaları ve finansı taraflı yaparak vergilerimizi Sünni vatandaşların dini ihtiyaçları için rahatça ve helalmiş üzere kullanmaktadır
“CEMEVLERİMİZE DAYATILAN MİLYARLIK FATURALAR BİZLERİ YILDIRMAYACAK”
Alevi toplumunun siyasallaşmasının dinamiklerinde kimlik ve tanınma taleplerinin merkezinde cemevlerinin inançsal haklarının çabası vardır. Geldiğimiz süreçte de devlet cemevlerimizi yok sayarak kendisine ideolojik açıdan bir toplum yaratma hasreti ortasındadır. Bu niçinle Alevilerin ibadet merkezlerini ticarethane olarak görüyor ve onları mali badirelerle yıldırmaya çalışıyor. Lakin kontrol ve öz itimat kazanan Alevi örgütleri devletten mali kolaylık yerine Alevi toplumunun haklarını istiyor. Yani eşit vatandaşlık gayreti veriyor. Ve bundan asla vazgeçmeyeceklerdir. Cemevlerimize dayatılan milyarlık elektrik, doğal gaz ve su faturaları bizleri yıldırmayacaktır. Bizler yüzseneler ibadetimizin cem olduğunu, bunun yerinin de cemevi olduğunu, orucumuzun Hızır ve Muharrem orucu olduğunu, kendi inançsal unsurlarımızın Sünnilik yahut Şiilikle hiç bir bağımlılığı olmadığını vurguluyoruz. Devlet bir inancın safiyetine, gerçekliğine dokunamaz. Onu tanım edemez. O inancın mensuplarını çeşitli maddi ve manevi baskılarla tehdit edemez.
Suyu ve birebir toprağı kardeşçe paylaşan bir toplumu tehdit etmek aslında özünü tespit etmek demektir. Bizler halkımızla paylaştığımız milyar TL’lik elektrik, doğalgaz ya da su faturalarını ödemeyeceğiz. Bu bir haktır özgürlük uğraşının bir sembolüdür diyor, hepinize hürmetlerimizi sunuyoruz.”
Dava dilekçesini vermedilk evvel de Alevi Dernekleri Federasyonu Lideri Celal Fırat ve birlikteindekiler Çağlayan Adliyesi önünde basın açıklaması yaptı.
“HİÇBİRİ BUNDAN daha sonra FATURALARINI ÖDEMEYECEK”
Alevi Dernekleri Federasyonu Lideri Celal Fırat, “Gerçekten artık bu elektrik faturaları Türkiye sorunu. Adeta her meskende yangın var” dedi. En epeyce yüreği yananlardan birinin de cemevleri olduğunu belirten Fırat şunları söylemiş oldu:
“2022 yılında yaşarken bu problemlerin burada lisanlandırılması bunun hukukî manada yine Danıştay’ın verdiği kararlar olsun, AİHM’in verdiği karar olsun, onları hukuksuz bir biçimde bakılırsan bir mantığa karşı dava açmamız bize zül geliyor. Biz bu ülkede eşit yurttaşlık istiyoruz. Türkiye’nin her geleninde eşitlik ve yurttaşlık hizmetleri bizden alınıyor. Ancak gelin görün ki cemevlerimize ibadethane statüsü tanınmıyor. Bu manada Türkiye’deki her yurttaşın, her vatandaşın vicdanın sesini dinlemelerini arzuluyoruz. Türkiye Cumhuriyeti artık bizlere ikinci sınıf vatandaş olarak görmekten vazgeçmelidir. Aleviler bu ülkenin asli vatandaşıdır, azınlık değildir. Cemevlerinin hukukî statüsünü Aleviler tanımlar, devlet de bunu kabul etmeli. Bu maksatladır ki bu hafta sonu bütün Alevi örgütleri cuma günü bir kararla bugünkü yaptığımız üzere bütün cemevlerimiz mahkeme kapılarına gidecek. Türkiye’deki bütün kurumsal kimliği olan kurumlarımız bundan daha sonra hiç biri faturalarını ödemeyecek. Devlet sorumluluğundan kaçmamalı.”
“HİÇBİR CEMEVİNİN FATURA ÖDEMEMESİ TARAFINDA KARAR VERİLMESİNİ TALEP EDİYORUZ”
Avukat Nuran Arslaner da Alevi derneklerinin açtıkları davaya ait şu ayrıntıları paylaştı:
Bugün açacağımız dava, evvela bir aksi tespit davası. Biz mahkemeden, evvela şubat ayı prestijiyle tahakkuk ettirilmiş olan elektrik faturalarından dolayı cemevlerimizin, ibadethanelerimizin borçlu olmadığının tespitini talep ediyoruz. ötürüsıyla bu faturaların ödenmek zorunda kalınmaması gerektiği ve ardından bundan daha sonra düzenlenecek olan faturalar bakımından da ibadethane statüsündeki hiç bir cemevinin bundan daha sonra da fatura ödemek zorunda kalmaması gerektiği istikametinde genel bir karar verilmesi talebimiz var. Daha evvel bu taleple yapılmış olan müracaatlar var. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Cem Vakfı sonucunda oybirliğiyle vermiş olduğu karar var. Cemevlerinin ibadethane olarak statülerinin tanınmamasının Alevi vatandaşları bakımından önemli bir ayrımcılık kararı doğurduğu, inanç özgürlüğü, örgütlenme özgürlüğü bahislerinde önemli bir ayrımcılığın kelam konusu olduğu istikametinde verilmiş bir karar var.
“BİR CEMEVİNİN İBADETHANE OLUP OLMADIĞI STATÜSÜNÜ BELİRLEMEK DEVLETE DÜŞMEZ”
Yalnızca memleketler arası mahkemeler, yalnızca Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi değil beraberinde mahallî mahkemelerimiz, Bakırköy 5. Asliye Hukuk Mahkemesi, Yargıtay 3. Hukuk Dairesi ve Yargıtay Hukuk Genel Şurası’nın çeşitli sebeplerle vermiş olduğu kararlar var. Bu kararlarda bilhassa Hukuk Genel Konseyi şu biçimde der, ‘Bir cemevinin ibadethane olup olmadığı statüsünün belirlenmesi devlete düşmez. Bu nazaranv bu hak devletin değildir. Lakin orada ibadete giden vatandaşların orayı ibadethane olarak görüp görmediği konusunun dikkate alınması gerekir.’ Ve bugün yapacağımız müracaat açacağımız davayla birebir tıpkı olan bir belgede bir daha Cem Vakfı’nın müracaatıyla verilmiş olan kararda Cem Vakfı’nın ibadethane olduğu istikametinde Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin verdiği ve mutlaklaşmış olan kararlar kelam konusu. Bu süreç içerisinde temelinde yönetimin bütün Cem vakıflarının, bütün cemevlerinin statüsünün ibadethane olduğunu kabulü ile elektrik faturalarının ödenmemesi, yönetimin bütçesinden ödenmesi istikametinde genel bir uygulamaya gitmesi gerekirken bütün cemevlerini farklı başka müracaat yapma zorunda bırakmakta. Bize kalan öteki hukuksal bir yol şu kademede yok. Bütün cemevleri ismine tek tek müracaatlar yaparak faturaların ödenmemesi gerektiği tarafında kararlar alınması için elimizden geleni yapacağız.
“BAŞAKŞEHİR CEMEVİ’NE KAÇAK SÜRECİ YAPILMIŞ VE HACİZ KONMUŞ”
Bugün yaptıklarımızdan bir adedinde temelinde hayli net bir halde söylemek istediğim bir şey var. Başakşehir Cemevi’nin statüsü, tahakkuk ettirilen faturada ibadethane olarak geçiyor bulunmasına karşın faturanın ödenmesi talep ediliyor. ‘Biz ibadethaneyiz, fatura ödemiyoruz’ demelerine karşın bu münasebetle kaçak süreci yapılmış ve beraberinde icra takibi yapılarak hesaplarına hacizler konmuştur.
Cemevleri ismine ortak basın açıklamasını ise ünlü sanatçı Arif Sağ’ın sanatçı oğlu Tolga Sağ yaptı. “Bireysel özgürlük, vatandaşlığa dair olan haklar ve özgürlüklerden yararlanmanın tabanını oluşturan öz idaresi tabir eder” denilen açıklama, şu biçimde:
“ALEVİLER ZİMMETLİ VATANDAŞINIZ DEĞİLDİR”
Vatandaşlığın yasal, siyasal kimlik boyutlarının beslediği farklı ya da örtüşen aidiyet hislerini ve pratik bakımdan bireylerin devlet tarafınca gördüğü saygıyı söz eder. Demokrasiyse toplumun tüm bölümlerinin, toplumsal refahını artırmak yahut hak talep etmek için bireylerin, sivil topluma katılma mahareti üzerine heyetidir. Sivil ya da siyasi faaliyetler iştiraki ise eşit vatandaşlığın temel unsurudur. Meclis’te demokrasi gereği bir anayasa uzlaşma kurulu kurulmuş, siyasi partilerden eşit sayıda temsilci, yeni anayasa üretim çalışmaları için çalışmışlardır. Bizleri temsil eden bu siyasi partilerin uzlaşma kuruluna sunduğu anayasa taslaklarında vatandaşın siyasi kimliği, hukuksal statüsü, hak sahipliği, inancı, toplumsal ve kültürel kimliği, katılımcılık boyutuyla ele alınmıştır. Alevilerin haklarını da kapsayan bu çalışmaların Anayasa Kurulu tarafınca yeniden değerlendirilmesini eşit yurttaşlık bağlamında cemevlerimizin ibadethane sayılmasını talep ediyoruz.
“BU ANLAYIŞ ALEVİLERİN İNANÇLARINDAN VAZGEÇMESİNİ İSTEYEN ANLAYIŞTIR”
Aleviler azınlık değildir. Bu anlayış Selçuklu, Osmanlı ve de ne yazık ki günümüz cumhuriyetinde Sünni İslam anlayışındaki zimmetli vatandaş anlayışının bir tezahürüdür. Bu anlayış Alevilerin inançlarından vazgeçerek, Sünni İslam’ın gölgesinde cemaat tebaa ya da küme olarak kalmasını ve vatandaşlık aidiyetlerinin de Sünni kimliğe hizmet derecesinde olmasını isteyen bir anlayıştır. İşte bu yapay faşist mefkurede Sünni çoğunluğa hizmet eden bir toplum vardır. Alevileri ideolojik, siyasi, idari, ekonomik tüm alanlarda yok sayıp varlıklarını Sünni’ye hizmetle ilişkilendirmek, Fetihçi Alibelerin adalet fikridir. Bu Nas, sünnet ya da töre gereğidir. Sünniliği yay ve genişlet ideolojisidir. Alevilerden vergi ismi altında karşılıksız para alan devlet bu parayı gelir dağılımını denetim etmek maksadıyla aldığını beyan etmektedir. Lakin harcamaları ve finansı taraflı yaparak vergilerimizi Sünni vatandaşların dini ihtiyaçları için rahatça ve helalmiş üzere kullanmaktadır
“CEMEVLERİMİZE DAYATILAN MİLYARLIK FATURALAR BİZLERİ YILDIRMAYACAK”
Alevi toplumunun siyasallaşmasının dinamiklerinde kimlik ve tanınma taleplerinin merkezinde cemevlerinin inançsal haklarının çabası vardır. Geldiğimiz süreçte de devlet cemevlerimizi yok sayarak kendisine ideolojik açıdan bir toplum yaratma hasreti ortasındadır. Bu niçinle Alevilerin ibadet merkezlerini ticarethane olarak görüyor ve onları mali badirelerle yıldırmaya çalışıyor. Lakin kontrol ve öz itimat kazanan Alevi örgütleri devletten mali kolaylık yerine Alevi toplumunun haklarını istiyor. Yani eşit vatandaşlık gayreti veriyor. Ve bundan asla vazgeçmeyeceklerdir. Cemevlerimize dayatılan milyarlık elektrik, doğal gaz ve su faturaları bizleri yıldırmayacaktır. Bizler yüzseneler ibadetimizin cem olduğunu, bunun yerinin de cemevi olduğunu, orucumuzun Hızır ve Muharrem orucu olduğunu, kendi inançsal unsurlarımızın Sünnilik yahut Şiilikle hiç bir bağımlılığı olmadığını vurguluyoruz. Devlet bir inancın safiyetine, gerçekliğine dokunamaz. Onu tanım edemez. O inancın mensuplarını çeşitli maddi ve manevi baskılarla tehdit edemez.
Suyu ve birebir toprağı kardeşçe paylaşan bir toplumu tehdit etmek aslında özünü tespit etmek demektir. Bizler halkımızla paylaştığımız milyar TL’lik elektrik, doğalgaz ya da su faturalarını ödemeyeceğiz. Bu bir haktır özgürlük uğraşının bir sembolüdür diyor, hepinize hürmetlerimizi sunuyoruz.”