Dışişleri Bakanlığı, Avrupa Birliği (AB) Kurulunun 2021 Genişleme Paketi kapsamında, “Türkiye’ye karşı sorumlulukların göz arkası edildiği ve bağlarda bir daha ikili standartlı yaklaşımın sergilendiği bir Türkiye Raporu” yayımlandığını söz etti.
Bakanlık, rapora ait yazılı açıklama yaptı.
Açıklamada, AB Komitesi 2021 yılı Genişleme Strateji Dokümanı ile Türkiye dahil tüm aday ve potansiyel aday ülkeler için hazırlanan ülke raporlarının bugün belirtildiğı belirtilerek, “AB ile olumlu bir siyasi gündem oluşturmaya çalıştığımız ve üst seviye diyaloğumuzu canlandırdığımız bir devirde, ne yazık ki aday ülke Türkiye’ye karşı sorumlulukların göz gerisi edildiği ve ülkemizle bağlarda bir daha ikili standartlı yaklaşımın sergilendiği bir Türkiye Raporu yayımlanmıştır.” değerlendirmesinde bulunuldu.
“Özellikle siyasi kriterler ile Yargı ve Temel Haklar faslındaki mesnetsiz tezleri ve haksız tenkitleri kabul etmiyoruz.” tabiri kullanılan açıklamada, 23. Yargı ve Temel Haklar ile 24. Adalet, Özgürlük ve Güvenlik fasıllarının önündeki siyasi manileri kaldırmayan AB’nin, üye devletler bakımından bile tartışmalı olan bir fazlaca bahiste Türkiye’ye has şartları değerlendirmeden, Türkiye’nin idare ve siyasal sistemine, temel haklara, kimi yargı-idari kararlar ile Türkiye’nin terörle çabasına yönelik haksız ve orantısız tespitlerin reddedildiği, Türkiye’nin karşı karşıya olduğu sınamalar ile PKK/PYD/YPG, FETÖ ve DEAŞ üzere terör örgütlerinin tehditlerini dikkate almayan bu yaklaşımının, Avrupa’daki AB ve Türkiye zıddı radikal kısımları keyifli etmekten öbür bir maksada hizmet etmediği açıklandı.
Açıklamada, Türkiye’nin, 18 Mart Mutabakatı’nın tüm boyutlarıyla güncellenmesi davetlerine karşın, raporda Mutabakatın yalnızca göç boyutuna yer veren ve Türkiye’nin yaptıklarını övmekle bir arada kendi yükümlülüklerinden bahsetmeyen AB’nin, yalnız kendi çıkarlarına hizmet eden alanlarda Türkiye’yle “günlük al-ver ilişkisi” yürütmek istemesinin kabul edilemez olduğu vurgulandı.
Bir yandan aday ülke Türkiye ile dış siyaset, bölgesel gelişmeler, güvenlik, savunma ve sektörel konularda mevcut üst seviye diyalog ve iş birliği düzeneklerini engellerken, öteki yandan bu kritik alanlarda AB siyasetlerine ahengin azaldığını ve çıkar çatışmaları doğduğunu belirtmenin, AB’nin tutarsızlıklarına yeni bir örnek olduğu vurgulanan açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Raporda, Doğu Akdeniz, Ege ve Kıbrıs sorunlarına ait ve aslında AB’nin yetkisinde olmayan konularda, geçtiğimiz senelerda olduğu üzere bir daha tutarsız ve taraflı Rum/Yunan tezlerine yer verilmesini de reddediyoruz. Gerginliğin düşürülmesi, diyalog ve iş birliğinin başlatılması bakımından üzerimize düşeni ziyadesiyle yerine getirmemize karşın, Türkiye’nin ve Kıbrıs Türklerinin hakkını, AB’nin ısrarla teslim etmemesini esefle karşılıyoruz. AB’nin bu taraflı ve haksız tavrı, sorunun tahliline katkı sunmadığı üzere, gerginliklerin devamına niye olmakta; Birliğin her türlü bölgesel ve global güç olma argümanını da zayıflatmaktadır.
Türkiye iktisadının gelişmişliğine vurgu yapılarak, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ile gayret kapsamında alınan tedbirler yardımıyla iktisattaki canlanmanın kriz öncesi düzeylere ulaştığı ve iktisatta kaydedilen toparlanmanın devam ettiğinin kayda geçirilmesi memnuniyet vericidir. Lakin, ülkemizin izlediği kimi siyasetlerin işleyen piyasa iktisadı açısından eleştirilmesini, Kovid-19 salgınının olumsuz ekonomik tesirlerini bertaraf etmek için bir epeyce ülkenin para ve maliye siyaseti önlemleri aldığı ve iktisatta devlet müdahalesinin arttığı bu olağanüstü devirde anlamak zordur. Vaktin ve şartların dayatmasına karşın, Gümrük Birliğinin güncellenmesi sürecini de politikleştirerek geciktiren AB’nin, Türkiye’ye yükümlülüklerini hatırlatma hakkı yoktur.”
Açıklamada, raporda 20 fasılda Türkiye’nin genel ahenk seviyesinin düzgün olduğunun açıklandıği, son bir yılda ise 20 fasılda çeşitli düzeylerde ilerleme sağlandığının teyit edildiği, bu tablonun Türkiye’nin karşılaştığı siyasi engellemelere karşın, AB müktesebatına ahenk çalışmalarını sürdürmek konusundaki kararlılığını ortaya koyduğu, bu açıdan kıymeti yadsınamaz olan İştirak Öncesi Mali Araç (IPA) kullanmasında hazmetme kapasitesindeki gelişmeyi teslim eden raporun, Türkiye’ye yönelik IPA fonlarının artırılması konusunda da teşvik edici olması gerektiği belirtilerek şunlar aktarıldı:
“Türkiye, AB’ye üyelik istikametindeki stratejik tercihini en kuvvetli biçimde sürdürmektedir. Bunun en somut örneği Yargı Islahatı Stratejisi, İnsan Hakları Hareket Planı, AB’ye İştirak için Ulusal Aksiyon Planı ve başta Paris İklim Mutabakatı’nın onaylanması olmak üzere, Avrupa Yeşil Gündemi çerçevesinde attığımız kararlı adımlardır.
AB’nin, ortak genel çıkarlarımızı dikkate alarak, Türkiye’yi günlük al-ver bağlantısı yapılacak bir ortak olarak değil, müzakere eden bir aday ülke olarak görmesi ve ahde vefa unsuru doğrultusunda bunun gereklerini yerine getirmesi her insanın faydasına olacaktır.”
“TÜRKİYE RAPORU” KAMUOYUYLA PAYLAŞILDI
AB Kurulunun aday ülkeler Türkiye, Sırbistan, Karadağ, Kuzey Makedonya ve adaylık müracaatında bulunan Bosna Hersek ve Kosova’ya ait son değerlendirmelerinin yer aldığı 2021 Genişleme Paketi, AB Kurulunun Komşuluk ve Genişlemeden Sorumlu Üyesi Oliver Varhelyi tarafınca duyurulmuştu.
Türkiye ile ilgili olarak demokrasi, temel haklar, yargı üzere konularda evvelki senelerda açıklanan raporlarda yer verilen tenkitler bu yıl da yenidenlanmış, göç siyaseti, iktisat, iklim üzere başlıklarda ise Türkiye hakkında olumlu sözlere yer verilmişti.
Bakanlık, rapora ait yazılı açıklama yaptı.
Açıklamada, AB Komitesi 2021 yılı Genişleme Strateji Dokümanı ile Türkiye dahil tüm aday ve potansiyel aday ülkeler için hazırlanan ülke raporlarının bugün belirtildiğı belirtilerek, “AB ile olumlu bir siyasi gündem oluşturmaya çalıştığımız ve üst seviye diyaloğumuzu canlandırdığımız bir devirde, ne yazık ki aday ülke Türkiye’ye karşı sorumlulukların göz gerisi edildiği ve ülkemizle bağlarda bir daha ikili standartlı yaklaşımın sergilendiği bir Türkiye Raporu yayımlanmıştır.” değerlendirmesinde bulunuldu.
“Özellikle siyasi kriterler ile Yargı ve Temel Haklar faslındaki mesnetsiz tezleri ve haksız tenkitleri kabul etmiyoruz.” tabiri kullanılan açıklamada, 23. Yargı ve Temel Haklar ile 24. Adalet, Özgürlük ve Güvenlik fasıllarının önündeki siyasi manileri kaldırmayan AB’nin, üye devletler bakımından bile tartışmalı olan bir fazlaca bahiste Türkiye’ye has şartları değerlendirmeden, Türkiye’nin idare ve siyasal sistemine, temel haklara, kimi yargı-idari kararlar ile Türkiye’nin terörle çabasına yönelik haksız ve orantısız tespitlerin reddedildiği, Türkiye’nin karşı karşıya olduğu sınamalar ile PKK/PYD/YPG, FETÖ ve DEAŞ üzere terör örgütlerinin tehditlerini dikkate almayan bu yaklaşımının, Avrupa’daki AB ve Türkiye zıddı radikal kısımları keyifli etmekten öbür bir maksada hizmet etmediği açıklandı.
Açıklamada, Türkiye’nin, 18 Mart Mutabakatı’nın tüm boyutlarıyla güncellenmesi davetlerine karşın, raporda Mutabakatın yalnızca göç boyutuna yer veren ve Türkiye’nin yaptıklarını övmekle bir arada kendi yükümlülüklerinden bahsetmeyen AB’nin, yalnız kendi çıkarlarına hizmet eden alanlarda Türkiye’yle “günlük al-ver ilişkisi” yürütmek istemesinin kabul edilemez olduğu vurgulandı.
Bir yandan aday ülke Türkiye ile dış siyaset, bölgesel gelişmeler, güvenlik, savunma ve sektörel konularda mevcut üst seviye diyalog ve iş birliği düzeneklerini engellerken, öteki yandan bu kritik alanlarda AB siyasetlerine ahengin azaldığını ve çıkar çatışmaları doğduğunu belirtmenin, AB’nin tutarsızlıklarına yeni bir örnek olduğu vurgulanan açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Raporda, Doğu Akdeniz, Ege ve Kıbrıs sorunlarına ait ve aslında AB’nin yetkisinde olmayan konularda, geçtiğimiz senelerda olduğu üzere bir daha tutarsız ve taraflı Rum/Yunan tezlerine yer verilmesini de reddediyoruz. Gerginliğin düşürülmesi, diyalog ve iş birliğinin başlatılması bakımından üzerimize düşeni ziyadesiyle yerine getirmemize karşın, Türkiye’nin ve Kıbrıs Türklerinin hakkını, AB’nin ısrarla teslim etmemesini esefle karşılıyoruz. AB’nin bu taraflı ve haksız tavrı, sorunun tahliline katkı sunmadığı üzere, gerginliklerin devamına niye olmakta; Birliğin her türlü bölgesel ve global güç olma argümanını da zayıflatmaktadır.
Türkiye iktisadının gelişmişliğine vurgu yapılarak, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ile gayret kapsamında alınan tedbirler yardımıyla iktisattaki canlanmanın kriz öncesi düzeylere ulaştığı ve iktisatta kaydedilen toparlanmanın devam ettiğinin kayda geçirilmesi memnuniyet vericidir. Lakin, ülkemizin izlediği kimi siyasetlerin işleyen piyasa iktisadı açısından eleştirilmesini, Kovid-19 salgınının olumsuz ekonomik tesirlerini bertaraf etmek için bir epeyce ülkenin para ve maliye siyaseti önlemleri aldığı ve iktisatta devlet müdahalesinin arttığı bu olağanüstü devirde anlamak zordur. Vaktin ve şartların dayatmasına karşın, Gümrük Birliğinin güncellenmesi sürecini de politikleştirerek geciktiren AB’nin, Türkiye’ye yükümlülüklerini hatırlatma hakkı yoktur.”
Açıklamada, raporda 20 fasılda Türkiye’nin genel ahenk seviyesinin düzgün olduğunun açıklandıği, son bir yılda ise 20 fasılda çeşitli düzeylerde ilerleme sağlandığının teyit edildiği, bu tablonun Türkiye’nin karşılaştığı siyasi engellemelere karşın, AB müktesebatına ahenk çalışmalarını sürdürmek konusundaki kararlılığını ortaya koyduğu, bu açıdan kıymeti yadsınamaz olan İştirak Öncesi Mali Araç (IPA) kullanmasında hazmetme kapasitesindeki gelişmeyi teslim eden raporun, Türkiye’ye yönelik IPA fonlarının artırılması konusunda da teşvik edici olması gerektiği belirtilerek şunlar aktarıldı:
“Türkiye, AB’ye üyelik istikametindeki stratejik tercihini en kuvvetli biçimde sürdürmektedir. Bunun en somut örneği Yargı Islahatı Stratejisi, İnsan Hakları Hareket Planı, AB’ye İştirak için Ulusal Aksiyon Planı ve başta Paris İklim Mutabakatı’nın onaylanması olmak üzere, Avrupa Yeşil Gündemi çerçevesinde attığımız kararlı adımlardır.
AB’nin, ortak genel çıkarlarımızı dikkate alarak, Türkiye’yi günlük al-ver bağlantısı yapılacak bir ortak olarak değil, müzakere eden bir aday ülke olarak görmesi ve ahde vefa unsuru doğrultusunda bunun gereklerini yerine getirmesi her insanın faydasına olacaktır.”
“TÜRKİYE RAPORU” KAMUOYUYLA PAYLAŞILDI
AB Kurulunun aday ülkeler Türkiye, Sırbistan, Karadağ, Kuzey Makedonya ve adaylık müracaatında bulunan Bosna Hersek ve Kosova’ya ait son değerlendirmelerinin yer aldığı 2021 Genişleme Paketi, AB Kurulunun Komşuluk ve Genişlemeden Sorumlu Üyesi Oliver Varhelyi tarafınca duyurulmuştu.
Türkiye ile ilgili olarak demokrasi, temel haklar, yargı üzere konularda evvelki senelerda açıklanan raporlarda yer verilen tenkitler bu yıl da yenidenlanmış, göç siyaseti, iktisat, iklim üzere başlıklarda ise Türkiye hakkında olumlu sözlere yer verilmişti.