Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne bir tenkit de AK Parti içerisinden geldi. AK Parti Adıyaman eski Milletvekili Mehmet Metiner, “Elinizde iken sizi şad eden fakat diğerlerinin eline geçtiğinde sizi memnuniyetsizliğin ötesinde mağduriyete sevk eden bir sistem güzel ve adil bir sistem değildir” diyerek partili cumhurbaşkanlığı ve TBMM’nin güçlendirilmesine yönelik tekliflerde bulundu.
Yeni Şafak gazetesindeki köşesinde ‘Nasıl bir sistem’ başlıklı bir yazı kaleme alan Metiner, “Elinizde iken sizi mutlu eden lakin oburlarının eline geçtiğinde sizi memnuniyetsizliğin ötesinde mağduriyete sevk eden bir sistem âlâ ve adil bir sistem değildir. Dahası, diğerlerinin elindeyken kendinizi dışlandığınızı hissettiğiniz ve bu bağlamda devlete aidiyet bağınızı zayıflatan bir sistem de hem toplumsal barış tıpkı vakitte devletin bekası ismine riskler taşıyan bir sistemdir” sözleriyle yer verdi.
‘GETİRDİĞİNİZ SİSTEMİN ESİRİ OLANLAR KAYBEDERLER’
AK Parti’nin bir sistem partisi olmadığını ‘sistem inşa eden parti’ olduğunu kaydeden Metiner, “Getirdiğiniz sistemin esiri olup statükoculuğa evrilenler kaybederler” diyerek şu teklifleri sıraladı:
İdarede istikrar için Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nden yanayım.
Cumhurbaşkanıyla birlikte yardımcısı direkt millet tarafınca seçilmelidir. CB yardımcısının “atanmış bürokrat” olması, sistemin ruhuyla uyuşmaz. Cumhurbaşkanının atadığı biri, Cumhurbaşkanlığı makamı için gerekli olan iradeyi gösterme gücüne sahip olamaz.
‘BAKANLAR MECLİS İÇİNDEN BELİRLENMELİ’
Bakanlar Meclis ortasından belirlenmelidir. Bakan olarak atanan milletvekillerinin vekillikleri düşürülmemelidir. Bakanlık bakılırsavi bitmiş olduğinde tekrar milletvekilliği bakılırsavlerini sürdürmelidirler. Meclisin kontrol nazaranvi daha fonksiyonel olmalıdır. Bu sistemde kabine Millet Meclisiyle hem kuvvetli bir halde bağını sürdürmüş olur, birebir vakitte milletin taleplerinin öteki vekiller tarafınca kendilerine taşınması sürecini kolaylaştırmış olur. Eski sistemde olduğu üzere yürütmenin başı olarak Cumhurbaşkanı dilerse dışarıdan da uygun gördüğü bireyleri bakan olarak atayabilir. Ancak yüklü olarak kabine üyelerinin Meclisin ortasından seçilmesi, meclisin gücünü ve saygınlığını daha bir arttıracağı üzere siyasetin de prestijini yükseltir. Yürütmede seçilmiş kuvvetli isimlerin olması, bir tıp siyasi balans fonksiyonu de görür.
‘CUMHURBAŞKANI HER KONSEYİN LİDERİ OLMAMALI’
Cumhurbaşkanlığı bünyesinde oluşturulan şuralar büsbütün istişarî nitelikte olmalıdır. Cumhurbaşkanı resmiyette her heyetin lideri olmamalıdır. Konseyler raporlarıyla Cumhurbaşkanlığı makamına yalnızca hizmet sunmalıdırlar.
Cumhurbaşkanlığı tarafınca atanan memurlar pozisyonları ne olursa olsun siyasi aktör değillerdir. Atanmışların siyasi aktör üzere davranıp gündelik siyasi polemiklerin bir tarafı haline gelmeleri, demokratik siyasete ziyan verir ve sistemin herkes tarafınca benimsenmesini de mahzurlar. Siyaseti sırf siyasi partiler ve siyasi aktörler kendi ortalarında birbirlerine karşı yaparlar ve yürütürler. Cumhurbaşkanının atadığı bürokratlar Cumhurbaşkanı ismine genel ülke siyasetine ve hizmetlere dair Cumhurbaşkanının görüşlerini makam ismine bildirme nazaranvine sahip olmalıdırlar. Çünkü atanmışları seçilmişlerden üstün kılan sistem algısı, demokrasiyi ve demokratik siyaseti tahrip eder.
‘PARTİ DEVLETİ ALGISI OLUŞUR’
Cumhurbaşkanı parti genel lideri olmamalıdır. Parti genel başkanlığı ile Cumhurbaşkanlığı makamının bir bireyde olması, birlikteinde telafisi sıkıntı üç sıkıntıya yol açabilir. Birincisi, parti devleti algısının oluşması. İkincisi, Cumhurbaşkanının parti genel lideri sıfatıyla yaptığı konuşmalar yahut verdiği demeçlerle sert siyasi tartışmaların tarafı haline gelmesi ve bu durumda kendisine oy vermeyen vatandaşlardan kopması. Bu durumda bir kısım vatandaşların devlete aidiyet bağının zayıflaması. Üçüncüsü, gündelik siyasi tartışmaların ve hengamelerin tarafı olan Cumhurbaşkanının ülke sıkıntıları kelam konusu olduğunda öteki muhalefet partilerini bir masa etrafında bir ortaya getirmekte yaşayacağı ruhsal ve siyasal zorluklar.
Cumhurbaşkanının yalnızca kendisine oy veren vatandaşların/partililerin Cumhurbaşkanı, devletin de bir partinin devleti olduğu algısı, devletin bekası ve milletin birliği ismine önemli risklere yol açabilir.
Cumhurbaşkanlığı makamı herkese ilişkin olan devletin ve bir bütün olarak da milletin gerçek manada temsil makamı olarak fonksiyon görmelidir.
Yeni Şafak gazetesindeki köşesinde ‘Nasıl bir sistem’ başlıklı bir yazı kaleme alan Metiner, “Elinizde iken sizi mutlu eden lakin oburlarının eline geçtiğinde sizi memnuniyetsizliğin ötesinde mağduriyete sevk eden bir sistem âlâ ve adil bir sistem değildir. Dahası, diğerlerinin elindeyken kendinizi dışlandığınızı hissettiğiniz ve bu bağlamda devlete aidiyet bağınızı zayıflatan bir sistem de hem toplumsal barış tıpkı vakitte devletin bekası ismine riskler taşıyan bir sistemdir” sözleriyle yer verdi.
‘GETİRDİĞİNİZ SİSTEMİN ESİRİ OLANLAR KAYBEDERLER’
AK Parti’nin bir sistem partisi olmadığını ‘sistem inşa eden parti’ olduğunu kaydeden Metiner, “Getirdiğiniz sistemin esiri olup statükoculuğa evrilenler kaybederler” diyerek şu teklifleri sıraladı:
İdarede istikrar için Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nden yanayım.
Cumhurbaşkanıyla birlikte yardımcısı direkt millet tarafınca seçilmelidir. CB yardımcısının “atanmış bürokrat” olması, sistemin ruhuyla uyuşmaz. Cumhurbaşkanının atadığı biri, Cumhurbaşkanlığı makamı için gerekli olan iradeyi gösterme gücüne sahip olamaz.
‘BAKANLAR MECLİS İÇİNDEN BELİRLENMELİ’
Bakanlar Meclis ortasından belirlenmelidir. Bakan olarak atanan milletvekillerinin vekillikleri düşürülmemelidir. Bakanlık bakılırsavi bitmiş olduğinde tekrar milletvekilliği bakılırsavlerini sürdürmelidirler. Meclisin kontrol nazaranvi daha fonksiyonel olmalıdır. Bu sistemde kabine Millet Meclisiyle hem kuvvetli bir halde bağını sürdürmüş olur, birebir vakitte milletin taleplerinin öteki vekiller tarafınca kendilerine taşınması sürecini kolaylaştırmış olur. Eski sistemde olduğu üzere yürütmenin başı olarak Cumhurbaşkanı dilerse dışarıdan da uygun gördüğü bireyleri bakan olarak atayabilir. Ancak yüklü olarak kabine üyelerinin Meclisin ortasından seçilmesi, meclisin gücünü ve saygınlığını daha bir arttıracağı üzere siyasetin de prestijini yükseltir. Yürütmede seçilmiş kuvvetli isimlerin olması, bir tıp siyasi balans fonksiyonu de görür.
‘CUMHURBAŞKANI HER KONSEYİN LİDERİ OLMAMALI’
Cumhurbaşkanlığı bünyesinde oluşturulan şuralar büsbütün istişarî nitelikte olmalıdır. Cumhurbaşkanı resmiyette her heyetin lideri olmamalıdır. Konseyler raporlarıyla Cumhurbaşkanlığı makamına yalnızca hizmet sunmalıdırlar.
Cumhurbaşkanlığı tarafınca atanan memurlar pozisyonları ne olursa olsun siyasi aktör değillerdir. Atanmışların siyasi aktör üzere davranıp gündelik siyasi polemiklerin bir tarafı haline gelmeleri, demokratik siyasete ziyan verir ve sistemin herkes tarafınca benimsenmesini de mahzurlar. Siyaseti sırf siyasi partiler ve siyasi aktörler kendi ortalarında birbirlerine karşı yaparlar ve yürütürler. Cumhurbaşkanının atadığı bürokratlar Cumhurbaşkanı ismine genel ülke siyasetine ve hizmetlere dair Cumhurbaşkanının görüşlerini makam ismine bildirme nazaranvine sahip olmalıdırlar. Çünkü atanmışları seçilmişlerden üstün kılan sistem algısı, demokrasiyi ve demokratik siyaseti tahrip eder.
‘PARTİ DEVLETİ ALGISI OLUŞUR’
Cumhurbaşkanı parti genel lideri olmamalıdır. Parti genel başkanlığı ile Cumhurbaşkanlığı makamının bir bireyde olması, birlikteinde telafisi sıkıntı üç sıkıntıya yol açabilir. Birincisi, parti devleti algısının oluşması. İkincisi, Cumhurbaşkanının parti genel lideri sıfatıyla yaptığı konuşmalar yahut verdiği demeçlerle sert siyasi tartışmaların tarafı haline gelmesi ve bu durumda kendisine oy vermeyen vatandaşlardan kopması. Bu durumda bir kısım vatandaşların devlete aidiyet bağının zayıflaması. Üçüncüsü, gündelik siyasi tartışmaların ve hengamelerin tarafı olan Cumhurbaşkanının ülke sıkıntıları kelam konusu olduğunda öteki muhalefet partilerini bir masa etrafında bir ortaya getirmekte yaşayacağı ruhsal ve siyasal zorluklar.
Cumhurbaşkanının yalnızca kendisine oy veren vatandaşların/partililerin Cumhurbaşkanı, devletin de bir partinin devleti olduğu algısı, devletin bekası ve milletin birliği ismine önemli risklere yol açabilir.
Cumhurbaşkanlığı makamı herkese ilişkin olan devletin ve bir bütün olarak da milletin gerçek manada temsil makamı olarak fonksiyon görmelidir.