Evliliklerde vakit zaman çatışma ve tansiyonların olabileceğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, kıymetli olan noktanın öfke denetimi olduğuna dikkat çekiyor. Öfkenin en hoş ilacının sorunu konuşmayı ertelemek olduğunu kaydeden Tarhan, evlilikte fırtınalara fırsat verilmesi gerektiğini vurguluyor. Tarhan, “Fırtınasız bir bahar mümkün ve gerçekçi değil ise evlilikte de fırtınalara fırsat tanımak değerli. Lakin öfke denetiminin sağlanması gerekir.” dedi.
Fırtınasız bahar olmaz
Aile ortasında vakit zaman çatışma ve tartışma yaşanmasının olağan olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Evlilikte bizim bir prensibimiz var. Evlilikte fırtınalara fırsat verilmesini tavsiye ederiz. Baharda nasıl fırtına olursa fırtınasız bir bahar beklemek mümkün değil. Gerçekçi de değil. Evlilikte de fırtınalara fırsat vermek değerlidir. Fakat öfke denetiminin sağlanması gerekir.” dedi.
Öfkeye itfaiyeci modeliyle yaklaşılmalı
Öfkeye itfaiyeci modeliyle yaklaşılması gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Tarhan, “Öfke yangın üzeredir. Öfkeli durumlarda yangına nasıl yaklaşılıyorsa o denli yaklaşmak gerekir. Öfke sırasında reaksiyon gösterip karşı tarafı suçlarsanız yangını daha da büyütürsünüz. Yangını beslemiş ve desteklemiş olursunuz. Yangın çıktığı vakit nasıl davranılır? Yangını söndürmeye odaklanırsınız. Sebeplerini daha sonra incelersiniz. Öfkenin en hoş ilacı ertelemektir.” dedi
Öfke kişinin muhakemesini bozuyor
Öfkenin kişinin muhakemesini bozduğunu ve yanlış kararlar vermesine sebep olabileceğini kaydeden Tarhan, “Muhakemesi bozuk kişinin hisleri ve öfkesi tıpkı savaş stratejisi hisleridir, öfkesidir. Onun savaş stratejisi ise orman kanunlarıdır. Orman kanunlarının olduğu yerde sen de birebir biçimde davranırsan o kadar yırtıcı olman ve o kadar kötücül olman gerekir. O denli olunca ne olur? Orman kanunundaki üzere kuvvetli zayıfı yener.” diye konuştu.
Gerginlik anında ortam değiştirilmeli
Gerginlik anlarında tarafların yapması gerekenlere de değinen Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Öfke anında yan odaya geçecek, ortam değiştirecek. Bağıran şahsa yumuşak bir sesle ‘Ya ben seni anlamaya çalışıyorum. Yavaş konuşur musun?’ diyebilir. bu biçimdece karşı tarafın apansızın ezberi bozulur. bu biçimde olunca da ses tonunu yumuşatıyor ve çabucak olağan konuşmaya başlıyor. Öfkeli kişi ‘Beni anlamaya çalışıyor’ diye düşünür. bu biçimdece güç savaşlarını yenmiş oluyorsun.” diye konuştu.
Evlilikte de dur, düşün, yap kuralı hayata geçirilmeli
Öfke anında konuşmanın yanlış olduğunu, kelam konusu bahsin konuşulmasının sonrasındasındaya bırakılmasını öneren Nevzat Tarhan, “Genellikle evvel bağırıp daha sonra düşünüyoruz. Evvel sonlanıp daha sonra düşünüyoruz. Yani his odaklı bir ömür ideolojisi var. Hâlbuki dur, düşün, yap kuralını da evlilikte hayatımızın bir modülü haline getirmeliyiz. Bu yıllar içerisinde öğreniliyor. Lakin olgunlaştıktan daha sonra yani 40 yaşından daha sonra beyin bunu daha sağlıklı kullanabilir hale geliyor. İnsanın daima sağlıklı karar verebilmesi zordur. Onun için durup düşünüp karar vermek bir hünerdir. Bu beynin ön bölgesinin eğitimidir.” dedi.
Evlilikte temel 5 S kıymeti
Evlilikteki yanılgıların ve krizlerin birçoklarının düşünmeden hislerle hareket etmek sonunda ortaya çıktığını tabir eden Prof. Dr. Tarhan, “Tarafların zaafları olabilir. Kimisi kıskançtır, kimisinin egosu yüksektir. Onlar vakit içerisinde törpüleniyor. Evlilik kıymetleri de fazlaca değerlidir. Sevginin olması hayli kıymetli bir kıymettir. Teorik olarak 5S diyoruz. Sevgi, hürmet, sabır, sadakat ve samimiyet.” dedi.
Hürmet, sevginin hudutlarını korur
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, evlilikteki bu 5 S bedelinin kıymetine işaret ederek şunları söylemiş oldu:
“Sevgi su üzeredir, su kaynağı üzeredir. Hürmet da bir kova üzeredir. Sevginin hudutlarını o korur. Şayet hürmet yoksa sevgi hasar vermeye başlar. Akıp sarfiyat, boşa masraf. Onun için sevgi hürmetle bir arada olmalı. Üçüncü S olan sabır ise evlilikte en değerli şeydir. Evlilikte telaşlı olduğun vakit kaybediyorsunuz. Bütün şeylerde de öyledir aslına bakarsan. Hayatta da öyledir, iş ömründe da öyledir, toplumsal hayatta da öyledir. Vakit idaresini yapabilmek kıymetlidir. Sabır demek bir kenara çekilip beklemek değildir. Faal sabır anlaşılmalıdır. Sabır, tabiatın sürat ritmine uymaktır. bu biçimde durumlarda amacın vardır. Buna yönelik şu anda buna katlanıyorum dersin. Bunun düzelmesi için neler yapabilirim dersin. Dördüncü S sadakatin ise iki ayağı vardır. Biri dürüstlüktür, ikinci ayağı da bağlılıktır. İkisi bir ortadadır. Beşinci S de samimiyettir. Tüm bu pahaları güçlendirmeye çalıştırır. Evlilikte bunları güçlendirmenin yoluna nazaran sorun da zaten yok oluyor.”
Evlilikte bir hoş kelam meseleleri çözmeye kâfi
“Karanlıkla çabanın en hoş prosedürü mum yakmaktır” kelamını hatırlatan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Evlilikte de bu biçimdedir. Yanlışlarla uğraşın en hoş formülü olumlu, yeterli, hoş şeyler anlatmaktır. Bütün semavi dinleri, Uzakdoğu öğretilerine bakıldığında bile düzgünlük yapmak yüceltilir. Karşılıksız yeterlilik yüceltilir. Onun için evlilikte de bu geçerlidir. örneğin eşine karşılıksız güzellik yapmak. Bizim kültürümüzde bir tebessüm sadakadır. Bir tebessüm, birkaç hoş kelam, sevgi dolu bir bakış, sıcak bir dokunuş biroldukca sorunu çözer ve bunlar da fiyatsızdır.” dedi.
Ailede çiftlerin birbirlerine karşı adil olmaları gerektiğini kaydeden Tarhan, “Evlilikte de adalet kavramı hayli kıymetlidir. Çocuk ailede bu kavramı öğreniyor.” dedi.
Ağlamak yerine bilge olacaklar…
Evlilikte karşı tarafı suçlayıcı sen lisanı yerine ben lisanının kullanılması gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Karşı tarafa hayli üzüldüğünü anlatmak değerli. ‘Ben şu an hayli üzülüyorum, epeyce inciniyorum, bunu şu anda konuşmak gerçek değil.’ dediği vakit erkeğin o düşünen beyni devreye girecektir. Bayanların klasik yansısı ağlarlar. Ağlamak yerine çok serinkanlı bir biçimde hal almalılar. Hüzünlü prenses olmaya gerek yok. Bayanlar bu biçimde durumlarda ağlamak yerine bilge olacaklar. ‘Senin bu davranışını gerçek bulmuyorum’ diyecekler.” dedi.
Empati epeyce değerli bir kavram
Ailede çiftler içinde empatinin de değerli bir kavram olduğunu belirten Tarhan, “Empatinin olduğu yerde esasen adalet oluyor. Empatinin en hayli yerlerde süründüğü çağda yaşıyoruz. Ben merkezciliğin olduğu yerde empati zayıflıyor. Ben merkezcilik çağındayız. Enaniyet çağındayız, ego çağındayız.” dedi.
Uzun müddet küs kalınmamalıdır
Çiftlerin uzun mühlet küs kalmamaları gerektiğini de belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Paranoid şahıslar epey küs kalır. Bu bireylerde intikam duygusu yüksektir. Yapılan berbatlığı hayatta unutmazlar, fazlaca kindarlardır. Yaşanan meseleye karşın tarafların epeyce uzatmadan barışması gerekir. Çiftler birbirlerine ‘Aynı gemideyiz, bu geminin yoluna devam etmesi için kimi ortak şeyler bulabilmemiz gerekiyor. Sorunları çözebilmemiz gerekiyor’ demesi ve bu duyguyu oluşturması gereklidir.” dedi.
Özel hususlar kimselerle paylaşılmamalıdır
Tarafların oburlarının yanında eşlerini eleştirmekten, küçük düşürecek davranışlarda bulunmaktan kaçınmalarını da tavsiye eden Prof. Dr. Tarhan, “Özel bahisler aile ortasında kalmalıdır. Yakın etraf de dahil kimselerle paylaşılmamalıdır. Evlilikte kesinlikle özel alan oluşturmak gerekiyor. Çocuğun yeterli yetişmesi için sevgi, hürmet ve inancın olduğu bir ortam lazım. Sevgi, hürmet, itimadın bulunduğu o iklim yoksa sağlıklı bir çocuk beklenilemez.” dedi.
Fırtınasız bahar olmaz
Aile ortasında vakit zaman çatışma ve tartışma yaşanmasının olağan olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Evlilikte bizim bir prensibimiz var. Evlilikte fırtınalara fırsat verilmesini tavsiye ederiz. Baharda nasıl fırtına olursa fırtınasız bir bahar beklemek mümkün değil. Gerçekçi de değil. Evlilikte de fırtınalara fırsat vermek değerlidir. Fakat öfke denetiminin sağlanması gerekir.” dedi.
Öfkeye itfaiyeci modeliyle yaklaşılmalı
Öfkeye itfaiyeci modeliyle yaklaşılması gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Tarhan, “Öfke yangın üzeredir. Öfkeli durumlarda yangına nasıl yaklaşılıyorsa o denli yaklaşmak gerekir. Öfke sırasında reaksiyon gösterip karşı tarafı suçlarsanız yangını daha da büyütürsünüz. Yangını beslemiş ve desteklemiş olursunuz. Yangın çıktığı vakit nasıl davranılır? Yangını söndürmeye odaklanırsınız. Sebeplerini daha sonra incelersiniz. Öfkenin en hoş ilacı ertelemektir.” dedi
Öfke kişinin muhakemesini bozuyor
Öfkenin kişinin muhakemesini bozduğunu ve yanlış kararlar vermesine sebep olabileceğini kaydeden Tarhan, “Muhakemesi bozuk kişinin hisleri ve öfkesi tıpkı savaş stratejisi hisleridir, öfkesidir. Onun savaş stratejisi ise orman kanunlarıdır. Orman kanunlarının olduğu yerde sen de birebir biçimde davranırsan o kadar yırtıcı olman ve o kadar kötücül olman gerekir. O denli olunca ne olur? Orman kanunundaki üzere kuvvetli zayıfı yener.” diye konuştu.
Gerginlik anında ortam değiştirilmeli
Gerginlik anlarında tarafların yapması gerekenlere de değinen Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Öfke anında yan odaya geçecek, ortam değiştirecek. Bağıran şahsa yumuşak bir sesle ‘Ya ben seni anlamaya çalışıyorum. Yavaş konuşur musun?’ diyebilir. bu biçimdece karşı tarafın apansızın ezberi bozulur. bu biçimde olunca da ses tonunu yumuşatıyor ve çabucak olağan konuşmaya başlıyor. Öfkeli kişi ‘Beni anlamaya çalışıyor’ diye düşünür. bu biçimdece güç savaşlarını yenmiş oluyorsun.” diye konuştu.
Evlilikte de dur, düşün, yap kuralı hayata geçirilmeli
Öfke anında konuşmanın yanlış olduğunu, kelam konusu bahsin konuşulmasının sonrasındasındaya bırakılmasını öneren Nevzat Tarhan, “Genellikle evvel bağırıp daha sonra düşünüyoruz. Evvel sonlanıp daha sonra düşünüyoruz. Yani his odaklı bir ömür ideolojisi var. Hâlbuki dur, düşün, yap kuralını da evlilikte hayatımızın bir modülü haline getirmeliyiz. Bu yıllar içerisinde öğreniliyor. Lakin olgunlaştıktan daha sonra yani 40 yaşından daha sonra beyin bunu daha sağlıklı kullanabilir hale geliyor. İnsanın daima sağlıklı karar verebilmesi zordur. Onun için durup düşünüp karar vermek bir hünerdir. Bu beynin ön bölgesinin eğitimidir.” dedi.
Evlilikte temel 5 S kıymeti
Evlilikteki yanılgıların ve krizlerin birçoklarının düşünmeden hislerle hareket etmek sonunda ortaya çıktığını tabir eden Prof. Dr. Tarhan, “Tarafların zaafları olabilir. Kimisi kıskançtır, kimisinin egosu yüksektir. Onlar vakit içerisinde törpüleniyor. Evlilik kıymetleri de fazlaca değerlidir. Sevginin olması hayli kıymetli bir kıymettir. Teorik olarak 5S diyoruz. Sevgi, hürmet, sabır, sadakat ve samimiyet.” dedi.
Hürmet, sevginin hudutlarını korur
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, evlilikteki bu 5 S bedelinin kıymetine işaret ederek şunları söylemiş oldu:
“Sevgi su üzeredir, su kaynağı üzeredir. Hürmet da bir kova üzeredir. Sevginin hudutlarını o korur. Şayet hürmet yoksa sevgi hasar vermeye başlar. Akıp sarfiyat, boşa masraf. Onun için sevgi hürmetle bir arada olmalı. Üçüncü S olan sabır ise evlilikte en değerli şeydir. Evlilikte telaşlı olduğun vakit kaybediyorsunuz. Bütün şeylerde de öyledir aslına bakarsan. Hayatta da öyledir, iş ömründe da öyledir, toplumsal hayatta da öyledir. Vakit idaresini yapabilmek kıymetlidir. Sabır demek bir kenara çekilip beklemek değildir. Faal sabır anlaşılmalıdır. Sabır, tabiatın sürat ritmine uymaktır. bu biçimde durumlarda amacın vardır. Buna yönelik şu anda buna katlanıyorum dersin. Bunun düzelmesi için neler yapabilirim dersin. Dördüncü S sadakatin ise iki ayağı vardır. Biri dürüstlüktür, ikinci ayağı da bağlılıktır. İkisi bir ortadadır. Beşinci S de samimiyettir. Tüm bu pahaları güçlendirmeye çalıştırır. Evlilikte bunları güçlendirmenin yoluna nazaran sorun da zaten yok oluyor.”
Evlilikte bir hoş kelam meseleleri çözmeye kâfi
“Karanlıkla çabanın en hoş prosedürü mum yakmaktır” kelamını hatırlatan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Evlilikte de bu biçimdedir. Yanlışlarla uğraşın en hoş formülü olumlu, yeterli, hoş şeyler anlatmaktır. Bütün semavi dinleri, Uzakdoğu öğretilerine bakıldığında bile düzgünlük yapmak yüceltilir. Karşılıksız yeterlilik yüceltilir. Onun için evlilikte de bu geçerlidir. örneğin eşine karşılıksız güzellik yapmak. Bizim kültürümüzde bir tebessüm sadakadır. Bir tebessüm, birkaç hoş kelam, sevgi dolu bir bakış, sıcak bir dokunuş biroldukca sorunu çözer ve bunlar da fiyatsızdır.” dedi.
Ailede çiftlerin birbirlerine karşı adil olmaları gerektiğini kaydeden Tarhan, “Evlilikte de adalet kavramı hayli kıymetlidir. Çocuk ailede bu kavramı öğreniyor.” dedi.
Ağlamak yerine bilge olacaklar…
Evlilikte karşı tarafı suçlayıcı sen lisanı yerine ben lisanının kullanılması gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Karşı tarafa hayli üzüldüğünü anlatmak değerli. ‘Ben şu an hayli üzülüyorum, epeyce inciniyorum, bunu şu anda konuşmak gerçek değil.’ dediği vakit erkeğin o düşünen beyni devreye girecektir. Bayanların klasik yansısı ağlarlar. Ağlamak yerine çok serinkanlı bir biçimde hal almalılar. Hüzünlü prenses olmaya gerek yok. Bayanlar bu biçimde durumlarda ağlamak yerine bilge olacaklar. ‘Senin bu davranışını gerçek bulmuyorum’ diyecekler.” dedi.
Empati epeyce değerli bir kavram
Ailede çiftler içinde empatinin de değerli bir kavram olduğunu belirten Tarhan, “Empatinin olduğu yerde esasen adalet oluyor. Empatinin en hayli yerlerde süründüğü çağda yaşıyoruz. Ben merkezciliğin olduğu yerde empati zayıflıyor. Ben merkezcilik çağındayız. Enaniyet çağındayız, ego çağındayız.” dedi.
Uzun müddet küs kalınmamalıdır
Çiftlerin uzun mühlet küs kalmamaları gerektiğini de belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Paranoid şahıslar epey küs kalır. Bu bireylerde intikam duygusu yüksektir. Yapılan berbatlığı hayatta unutmazlar, fazlaca kindarlardır. Yaşanan meseleye karşın tarafların epeyce uzatmadan barışması gerekir. Çiftler birbirlerine ‘Aynı gemideyiz, bu geminin yoluna devam etmesi için kimi ortak şeyler bulabilmemiz gerekiyor. Sorunları çözebilmemiz gerekiyor’ demesi ve bu duyguyu oluşturması gereklidir.” dedi.
Özel hususlar kimselerle paylaşılmamalıdır
Tarafların oburlarının yanında eşlerini eleştirmekten, küçük düşürecek davranışlarda bulunmaktan kaçınmalarını da tavsiye eden Prof. Dr. Tarhan, “Özel bahisler aile ortasında kalmalıdır. Yakın etraf de dahil kimselerle paylaşılmamalıdır. Evlilikte kesinlikle özel alan oluşturmak gerekiyor. Çocuğun yeterli yetişmesi için sevgi, hürmet ve inancın olduğu bir ortam lazım. Sevgi, hürmet, itimadın bulunduğu o iklim yoksa sağlıklı bir çocuk beklenilemez.” dedi.