DÜZGÜN Parti İzmir Milletvekili Aytun Çıray, Türkiye’de yaşanan güç meşakkatini TBMM gündemine taşıdı. Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in yanıtlaması için soru önergesi veren Çıray, hükümetin yürüttüğü siyasetlerin iflasa niye olduğunu öne sürdü.
”SONUÇ ELEKTRİK SİYASETLERİNDE İFLAS”
Çıray, şunları kaydetti:
“Enerji üreticilerinin ve dağıtımcılarının bankalara toplam kredi borcu salgın öncesinde 70 milyar dolardı ve geri ödeyemiyorlardı. Daha iktisat bozulmamışken Berat Albayrak iktisat bakanı olarak tüm üreticileri ve bankaları bir ortaya getirdi, dinledi ancak hiç bir şey yapmadı yahut yapamadı. Lakin umursamazca birebir siyaseti sürdürdüler. Sonuç elektrik siyasetlerinde iflas oldu. Tüketimin epeyce üstünde lisans verdiler.
Doğal gaz-hidro-kömür-yenilenebilir güçler içindeki kaynak planlaması istikrarını hiçe saydılar. Büsbütün menfaat ve yandaş derdiyle hareket ettiler. Lisans alanlar, bankalara gittiler. Bankalar da bu cürmün ortağı oldu. Dağıtımcıların hiç birinin para kazanmasının mümkün olmadığı açıkça ortada iken, geri dönemeyeceğini bile bile bu elektrik şirketlerine krediler verildi. Artık onlar da elektrik meblağlarının üstüne ziyanlarını yazıp dağıtıyorlar ve vatandaşa yüklüyorlar. Devlet de seyrediyor.
“ZAMLARIN SORUMLUSU ERDOĞAN’DIR”
Ne yazık ki bugüne kadar artırımların tek siyasi sorumlusu olan Erdoğan, elektrik ve doğalgaza artırım yapmaya devam edecek. bu vakitte gördük ki doğalgaz depolama depoları yetersiz. Uzmanlar, 60 milyar metreküp doğal gaz tüketimimize rağmen 4 milyar metreküp depolama kapasitemizin son derece yetersiz olduğunu söylemiş olduler, söylüyorlar. Dinleyen yok. Karadeniz’de iki kez gaz bulduk dediler, daha gerçek rezervler belirlenmeden, işletilmeye değip değmeyeceği belirli olmadan üretim için yabancı şirketlerle muahedeler yaptılar. Sonuç olarak milletimiz yanlış siyasetlerin bedelini ödüyor. AKP artırım oldu yağıyor. Yansılar büyüyünce birinci kademe olan 150 kilovat saat, 210 kilovat saate yükseltildi. bu biçimdece hane halkları düzeyinde epeyce göreli de olsa bir rahatlama sağlamak istediler ancak beyhude.
“BARAJLAR HÜKÜMDARI DEMİREL’İN MEMLEKETİNDE ELEKTRİK YOK”
Türkiye’yi endüstrileşmeyle, elektrikle buluşturan Barajlar Hükümdarı Süleyman Demirel’in memleketi Isparta’da insanların soğuktan donması bu periyoda nasip olmuş bir insanlık ayıbıdır. Isparta dört gün boyunca adeta taş devranını yaşadı. Ispartalıların mağduriyeti başta elektrik dağıtım şirketi olmak üzere tüm sorumlular tarafınca telafi ve tazmin edilmelidir.”
Çıray, Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’e şu soruları yöneltti:
– Elektrik dağıtım şirketleri kullandıkları kredileri geri ödediler mi? Ne kadarını ödediler?
– Hangi üretim ve tüketim projeksiyonları, hangi makro-ekonomik var iseyımlar, hangi finansman modeli ve hangi kaynak planlamasıyla elektrik dağıtım lisansları verdiniz de bu facia ortaya çıktı?
– İki kademeli artırım tarifesi Güç Piyasası Denetleme Kurulu’nun artırım öne sürülen nedeninde deklare ettiğı üzere yalnızca global güç piyasasındaki fiyat artışları ve döviz kurundaki yükselişler midir?
– Yoksa artırımların sebebi 2011’de uygulamaya konan güç dağıtımının özelleştirilmesi siyasetleri kararında, bir periyot fazlaca önemli ölçüde hasılatlar elde eden dağıtım şirketlerinin kârlılık ve hasılatlarını korumak mıdır?
– 2011-2021 içinde elektrik dağıtımını üstlenmiş kaç özel dağıtım şirketi vardır? Bu şirketlere transfer edilen dağıtım kârları ve hasılatlarının Türk lirası ve dolar cinsinden toplamı nedir?
– 2018 yılında Rahip Brunson olayında devrin ABD Lideri Trump’ın uygulamaya koyduğu ikinci evre yaptırımlarla patlayan döviz kurları esnasında bu özel dağıtım şirketlerine 50 milyar dolar üzerinde kredi verildiği ve bu şirketlere verilen 15-20 milyar dolar kredinin ilgili bankalara ödenmeyerek ‘batık kredi’ statüsüne geçtiği yanlışsız mudur? Şayet doğruysa, bu yabanî artırımların ve elektrik faturalarında kaldırılan TRT hissesi üzere abuklukları kat kat aşan oranda ÖTV ve KDV artışları getirilmiş olmasının asıl niçini bu şirketlerin bilançolarını düzeltmek ve onlara kârlılık ve çıkar jesti yapmak mıdır? Onlara yapılan bir kaynak transferi mıdır?
– İkinci kademeyi her halükarda aşmaları mukadder olan başta küçük esnaf ve küçük-orta ölçekli işletmelerin ödedikleri kira bedellerinin fazlaca üstüne çıkan muazzam yükteki elektrik faturalarının altında kalarak kendilerini feshetmelerini yahut iflaslarını ilan ederek kapanmalarını önleyecek önlemler almayı düşünüyor musunuz? Düşünüyorsanız, bu önlemler nelerdir ve ne vakit uygulamaya koymayı planlıyorsunuz?
– Isparta vilayetimizin tamamını neredeyse dört tam gün, 96 saat boyunca etkileyen ve bu vilayetimizdeki vatandaşlarımızı ağır soğuk ve kar şartları altında genç-yaşlı, çoluk çocuk, hasta-sağlıklı demeden Taş zamanına mahkum eden elektrik kesintisi konusunda Cengiz Holding’e ilişkin elektrik dağıtım şirketi AEDAŞ’ın Ispartalıların uğradıkları ağır mağduriyeti telafi ve tazmin etmesine yönelik bir teşebbüste bulunmayı ve kontrattan kaynaklanan türel yaptırımlar konusunda harekete geçmeyi düşünüyor musunuz?”
”SONUÇ ELEKTRİK SİYASETLERİNDE İFLAS”
Çıray, şunları kaydetti:
“Enerji üreticilerinin ve dağıtımcılarının bankalara toplam kredi borcu salgın öncesinde 70 milyar dolardı ve geri ödeyemiyorlardı. Daha iktisat bozulmamışken Berat Albayrak iktisat bakanı olarak tüm üreticileri ve bankaları bir ortaya getirdi, dinledi ancak hiç bir şey yapmadı yahut yapamadı. Lakin umursamazca birebir siyaseti sürdürdüler. Sonuç elektrik siyasetlerinde iflas oldu. Tüketimin epeyce üstünde lisans verdiler.
Doğal gaz-hidro-kömür-yenilenebilir güçler içindeki kaynak planlaması istikrarını hiçe saydılar. Büsbütün menfaat ve yandaş derdiyle hareket ettiler. Lisans alanlar, bankalara gittiler. Bankalar da bu cürmün ortağı oldu. Dağıtımcıların hiç birinin para kazanmasının mümkün olmadığı açıkça ortada iken, geri dönemeyeceğini bile bile bu elektrik şirketlerine krediler verildi. Artık onlar da elektrik meblağlarının üstüne ziyanlarını yazıp dağıtıyorlar ve vatandaşa yüklüyorlar. Devlet de seyrediyor.
“ZAMLARIN SORUMLUSU ERDOĞAN’DIR”
Ne yazık ki bugüne kadar artırımların tek siyasi sorumlusu olan Erdoğan, elektrik ve doğalgaza artırım yapmaya devam edecek. bu vakitte gördük ki doğalgaz depolama depoları yetersiz. Uzmanlar, 60 milyar metreküp doğal gaz tüketimimize rağmen 4 milyar metreküp depolama kapasitemizin son derece yetersiz olduğunu söylemiş olduler, söylüyorlar. Dinleyen yok. Karadeniz’de iki kez gaz bulduk dediler, daha gerçek rezervler belirlenmeden, işletilmeye değip değmeyeceği belirli olmadan üretim için yabancı şirketlerle muahedeler yaptılar. Sonuç olarak milletimiz yanlış siyasetlerin bedelini ödüyor. AKP artırım oldu yağıyor. Yansılar büyüyünce birinci kademe olan 150 kilovat saat, 210 kilovat saate yükseltildi. bu biçimdece hane halkları düzeyinde epeyce göreli de olsa bir rahatlama sağlamak istediler ancak beyhude.
“BARAJLAR HÜKÜMDARI DEMİREL’İN MEMLEKETİNDE ELEKTRİK YOK”
Türkiye’yi endüstrileşmeyle, elektrikle buluşturan Barajlar Hükümdarı Süleyman Demirel’in memleketi Isparta’da insanların soğuktan donması bu periyoda nasip olmuş bir insanlık ayıbıdır. Isparta dört gün boyunca adeta taş devranını yaşadı. Ispartalıların mağduriyeti başta elektrik dağıtım şirketi olmak üzere tüm sorumlular tarafınca telafi ve tazmin edilmelidir.”
Çıray, Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’e şu soruları yöneltti:
– Elektrik dağıtım şirketleri kullandıkları kredileri geri ödediler mi? Ne kadarını ödediler?
– Hangi üretim ve tüketim projeksiyonları, hangi makro-ekonomik var iseyımlar, hangi finansman modeli ve hangi kaynak planlamasıyla elektrik dağıtım lisansları verdiniz de bu facia ortaya çıktı?
– İki kademeli artırım tarifesi Güç Piyasası Denetleme Kurulu’nun artırım öne sürülen nedeninde deklare ettiğı üzere yalnızca global güç piyasasındaki fiyat artışları ve döviz kurundaki yükselişler midir?
– Yoksa artırımların sebebi 2011’de uygulamaya konan güç dağıtımının özelleştirilmesi siyasetleri kararında, bir periyot fazlaca önemli ölçüde hasılatlar elde eden dağıtım şirketlerinin kârlılık ve hasılatlarını korumak mıdır?
– 2011-2021 içinde elektrik dağıtımını üstlenmiş kaç özel dağıtım şirketi vardır? Bu şirketlere transfer edilen dağıtım kârları ve hasılatlarının Türk lirası ve dolar cinsinden toplamı nedir?
– 2018 yılında Rahip Brunson olayında devrin ABD Lideri Trump’ın uygulamaya koyduğu ikinci evre yaptırımlarla patlayan döviz kurları esnasında bu özel dağıtım şirketlerine 50 milyar dolar üzerinde kredi verildiği ve bu şirketlere verilen 15-20 milyar dolar kredinin ilgili bankalara ödenmeyerek ‘batık kredi’ statüsüne geçtiği yanlışsız mudur? Şayet doğruysa, bu yabanî artırımların ve elektrik faturalarında kaldırılan TRT hissesi üzere abuklukları kat kat aşan oranda ÖTV ve KDV artışları getirilmiş olmasının asıl niçini bu şirketlerin bilançolarını düzeltmek ve onlara kârlılık ve çıkar jesti yapmak mıdır? Onlara yapılan bir kaynak transferi mıdır?
– İkinci kademeyi her halükarda aşmaları mukadder olan başta küçük esnaf ve küçük-orta ölçekli işletmelerin ödedikleri kira bedellerinin fazlaca üstüne çıkan muazzam yükteki elektrik faturalarının altında kalarak kendilerini feshetmelerini yahut iflaslarını ilan ederek kapanmalarını önleyecek önlemler almayı düşünüyor musunuz? Düşünüyorsanız, bu önlemler nelerdir ve ne vakit uygulamaya koymayı planlıyorsunuz?
– Isparta vilayetimizin tamamını neredeyse dört tam gün, 96 saat boyunca etkileyen ve bu vilayetimizdeki vatandaşlarımızı ağır soğuk ve kar şartları altında genç-yaşlı, çoluk çocuk, hasta-sağlıklı demeden Taş zamanına mahkum eden elektrik kesintisi konusunda Cengiz Holding’e ilişkin elektrik dağıtım şirketi AEDAŞ’ın Ispartalıların uğradıkları ağır mağduriyeti telafi ve tazmin etmesine yönelik bir teşebbüste bulunmayı ve kontrattan kaynaklanan türel yaptırımlar konusunda harekete geçmeyi düşünüyor musunuz?”