Günümüzde şimdi her konuşmamızda yer alan aşk gerçekte ne manaya geliyor? Aşk ruh hali mi, his değişikliği mi yahut yalnızca karşı cinse karşı duyulan heyecan mı? Birinci görüşte aşk mümkün müdür yoksa aşk vakit içinde mı oluşur? Pekala aşık olduğumuzu yahut hissettiğimiz şeyin aşk olduğunu nasıl anlarız? Aşk yalnızca insanlara has mü yoksa tüm canlılar bu hisleri yaşar mı? Duygusal yönelimler; beğeni, hoşlantı, sevgi, aşk, sevda ve kara sevda üzere hafifçeten şiddetliye gerçek çeşitli isimler alırlar. Hoşlantı, sıcak bir gülümseme, sevgi tatlı bir meltem ise, aşk şiddetli bir esintidir. Sevda fırtına, karasevda ise kasırgadır. Şayet bu kasırga da kişi bir rota belirleyebilirse, karaya çıkabilir, yoksa boğulup gitmesi işten bile değildir. Sevginin acı ile harmonileştiği, yüreğimizde ulvileştiği histir aşk.
Tarihten günümüze daima merak konusu olan aşkı biraz daha derinden incelersek aşk şiirlere, sinemalara kitaplara mevzu olmuş ve olmaya devam eden en büyük his durumudur. En hisli şiirler, en manalı romanlar, en hisli besteler daima aşkın tesiriyle yapılmıştır. Evlilikler aşkların en hoş meyveleridir. Şayet bir aşk keyifli bir birliktelikle sonuçlanırsa amacına ulaşmış demektir.
1. Enerjik olun: Psikoanalist Erich Fromm; sevgiyi, şahıstaki faal ve üretici gücün kaynağı bir güç olarak tanımlar. Bu niçinle beraberlik gücünüzü daima taze tutunuz.
2. Sevginizi bitirmeyin: bir epey araştırma aşkın ömrünün ortalama 2,5 yıl olduğunu söyler. Hatta kimi araştırmalarda bu 1 yıla kadar iner. Günümüzde biten beraberlikler ve gerçekleşen boşanmalar aşkın ömrünün olduğunu deliller niteliktedir. Pekala ancak başkaları hala el ele tutuşan yaşlanmış ancak gözlerinden aşkı okuyabildiğimiz bireyler, onların aşkı niye bitmemiştir. Aşkla gelen his tutku bitebilir mi ki, tutku bittiğinde aşk da bitiyor. Burada değerli olan aşk bitse bile bunu sevgi ve alışkanlıklara dönüştürüp beraberliğe devam edebilmektir. Zira aşkları birinci günkü tazeliği ile bir ömür uzunluğu sürdürmek fazlaca zordur. Psikolog Robert Sternberg’e nazaran aşk üç katmandan oluşur. Yakınlık, bağlılık ve tutku. vakit içinde tutku kaybolsa bile yakınlık ve bağlılıkla evlilikler devam ettirilmelidir.
3. Ben değil, biz olun: Narsisizm, agresif tutumlar ve depresif mizaç, beraberliklerin en kıymetli düşmanlarıdır. Evliliklerde ben değil, biz olunmalıdır. Tek taraflı bencil davranışlar, ilgiyi bitiren ögelerdir.
4. Hayal kırıklığından sakının: Tahminen de en büyük hayal kırıklığı bir hayalin gerçek olmasıdır. Bu niçinle evlilik hayalleri ile hayatlarını birleştirenlerin birinci heyecanları bir süre daha sonra sönebilir. Bu niçinle çeşitli paylaşımlar ve ortak aktiflik uğraşları ile beraberlik heyecanı devam ettirilmeye çalışılmalıdır.
5. Endorfin bağımlılığına dikkat: Evlilik öncesinde birfazlaca bağlantı yaşayanlarda ”endorfin bağımlılığı” gelişmiş olabilir. Şayet bu biçimde bir durum varsa evlilik vakit içinde birinci heyecanını kaybedip kolay rutin bir hale dönüşebilir ve bağlantılar kopma noktasına gelebilir. Bu niçinle evli çiftler mevcut endorfinlerinin daima canlı kalması için, dağcılık, avcılık, çeşitli toplumsal yardım çalışmaları, takım halinde spor aktiviteleri, fotoğraf, müzik üzere çeşitli hobiler edinilmelidir. Çeşitli spor ya da sanat kısımlarında ortak zevklerin bulunup, bunlara yönelinmesi evliliğe fevkalade bir dinamizm sağlar. Hayat arkadaşlığının yanı sıra grup ve ekip arkadaşlığı da gelişir.
6. Sorumlulukları paylaşın: Çiftler mesken ortasında ve haricinde sorumlulukları eşit seviyede paylaşmalı, mesken işlerinin ve çocuk yetiştirmenin yalnızca bayana ilişkin olmadığı şuuruyla hareket edilmelidir.
7. Birebir odayı paylaşın: Konut ortasında bir TV olmalı ve çiftler birebir programları izlemeye uğraş göstermelidir. Toplumsal medya ortak kullanılmalı, çiftlerin birbirinden gizledikleri rastgele bir bahis olmamalıdır. Farklı odalarda farklı televizyon ya da bilgisayarlarla vakit geçirmek, uzun vadede çiftlerin birbirinden kopmalarına ve uzaklaşmalarına niye olabilir.
8. Bağınıza vakit ayırın: Komşu ve akraba ziyaretlerine ehemmiyet verilmeli. Her iki tarafın da aileleri istikrarlı olarak ziyaret edilmeli, aile bağları pekiştirilmelidir. Ayrıyeten vakit zaman dışarıda sinema, tiyatro, konser, piknik ya da akşam yemeği üzere etkinlikler yapınız. Yani bağlantınıza vakit ayırınız.
9. Fırsat buldukça konuşun: Konuşan çiftlerde birliktelikler genelde sonlanmaya gitmez. Konuşmak, paylaşmak ve empati yapmak demektir. bu biçimdece birbirlerinin istek ve isteklerini, eksiklerini öğrenebilirler. Evliliklerde en kıymetli ahenk, eğitim ahengidir. İlgilerde eğitim seviyesinin birbirlerine yakın bulunmasına ihtimam gösterilmelidir.
10. Anlayışlı olun: Bayanlar beyin yapısı olarak, erkeklerden daha hassastırlar. Örneğin aşk acısı ve travması yaşayan bayanların üç beyin bölgesinde, adamların ise bir beyin bölgesinde aktivite tespit edilmiştir. Bayanlar daha sıkıntı bağlanırlar ve daha geç unuturlar, aşk travmalarından hayli daha fazla etkilenirler. Bu niçinle beraberliklerde objektif ve doğal olmalı, bayanları incitecek davranışlardan uzak durulmalıdır.
11. Sabırlı olun: Bağlantılarda az vakitte epey şey bekleme yanılgısına düşülmemelidir. Olgun bir ağacın habercisi olan fidanı meyvesiz diye kesmeye çalışırsanız kusur edersiniz. İlgilerde yaşadığınız zorluklar karşısında çabucak pes etmeyiniz. Çocukken birkaç sefer düştüğünüz için beşiğinize dönüp yürüme eforundan vazgeçseydiniz asla yürümeyi öğrenemezdiniz. Hiç düşmemeyi değil, düştüğünüz vakit kalkabilmeyi gaye alın. Yaşadığınız sıkıntıları, başarısızlıklarınızı ve kusurlarınızı öğrenme fırsatı olarak görün.
12. Bağışlayıcı olun: İlginizde yaşadığınız sorunlar için geçmişe dönüp onları değiştirmeniz mümkün değildir. Evliliğinizin ya da münasebetinizin olumlu taraflarını ve size kazandırdıklarını keşfedebilirseniz, problemler yüzünden yaşadığınız acıları hafifçeletebilirsiniz. Şayet alakanız geçmişte size ziyan verdiyse, artık kendinizi ve eşinizi cezalandırmak niçin? Sizi yaralayan ögeleri bağışlayın ve kurtulun, onların giderek ağırlaşan yük bulunmasına müsaade vermeyin.
13. Bağlantılarınızda yürekli olun: Yürek korkusuzluk değil, endişeye karşın korkulan şeyin üzerine gidebilme gücüdür. şüphesiz ki her münasebette meseleler olacaktır. Sıkıntılarınızdan kaçmayın, onlarla yüzleşin ve asla umudunuzu kaybetmeyin. Tahminen yanlışlar yapacaksınız ancak bir daha de yılmayacak, pes etmeyecek ve vakit içinde büyüyen bir memnunluk kazanacaksınız.
14. Olumlu düşünün: Aslında fikirlerimiz de atomlardan oluşan bir güçtür. Olumlu düşünürseniz etrafınıza müspet güç yayarsınız. Siz cenaze meskeninde gülen bir insan gördünüz mü? Ya da güldürü sinemasında ağlayan? Bu niçinle bağlantılarınızda daima optimist olunuz. Müspet tutumlarınız yalnızca alakanıza değil, kademe kademe ömrünüzün her alanına yayılacaktır.
15. Farkındalık geliştirin: Kimi beşerler olumlu ve yapan niyete sahip olsalar bile bu özelliklerini göstermede düşünce yaşayabilirler. Eşinize, dostunuza sık sık empati yapınız, sıkıntılara birfazlaca pencereden bakma alışkanlığı geliştirmeniz sizi daha onarıcı ve affedici bir hale sevk edecektir.
16. Münasebetinizi yormayın: Ne yazık ki, eşlerden her ikisinin de çalışması, evliliği yorgunluğa götüren bir faktör. Çalışan bayanların profesyonel alanda ve meskeninde iki farklı role sahip bulunması kendilerini önemli manada zora sokuyor. Konutuna vakit ayırdığı vakit mesleği tehlikeye giriyor. Mesleğine yönelirse meskenini ihmal ediyor. ötürüsıyla her iki istikamette de muvaffakiyet sağlamakta kuvvetlik çekiyor. Hakikaten çalışan bayanlarda boşanma oranları, çalışmayanlara bakılırsa altı kat daha fazla. Bağın memnun yürümesi açısından, çalışan bayana, konut işlerinde erkeğin yardımcı olması kural.
17. Tenkitlere dikkat: Tenkitleri ve teklifleri sen odaklı değil, ben odaklı yapmalıdır. Örneğin ”Bu konutun hali ne bu biçimde, sen ne dağınık bir kadınsın” yerine ”Ev dağınık olunca kendimi berbat hissediyorum” demelidir. Zira sen odaklı bir tenkit, direk kişiliğine yapılmış bir akın olarak algılayacak, o an meskeni biraz toparlasa bile devamlılığı olmayacaktır. Ya da ”şöyleki yapsak daha düzgün olabilir mi?”, bu biçimde yapsak sanki daha mı âlâ olur?” çeşidinden çoğul ve yapan sözler kullanılmalıdır.
18. Yüz yüze bakınız: Yapılan bilimsel araştırmalar, günde fazla değil en az beş dakika yüz yüze bakmanın, sevgi, şefkat ve muhabbeti arttırdığını göstermektedir. Bağların de canlı bir organizma üzere beslenmesi gerekmektedir. Evliliğin 2,5 yılından daha sonra duygusal beslenme minimuma iner. Bunun yerini duyma, dinleme ve manaya halindeki empatik paylaşımcı bağlantı alır.
19. Mutluluğunuz için amaç koymayın: Mesken, otomobil alınca, çocuğumuz olunca ya da diğer bir olay gerçekleşince keyifli olacağız üzere alakanıza gayeler koymayın. Memnunluk maksat değil uzun bir seyahattir ve her an yaşanacak bir histir. Bunun için ortaya maniler koymayın.
20. Kusurlara hassas olmayın: Yeryüzünde kimse yanılgısız olamaz. Kusurlar yenidenlanmadıkça görmezden gelinmelidir. Gördüğünüz şeyi söylemezseniz hafızanızdan uçup masraf. Söylerseniz belleğinizde yer eder. Ayrıyeten her tenkide kulak vermeyin. Etrafınızdaki insanların tenkitlerine ve tekliflerine bakılırsa yaşarsanız, kendiniz için yaşayamazsınız. Bu yüzden kusurlarınıza yönelik olumlu tenkitleri değerlendirin ancak kişiliğinize yönelik tenkitlere kulak vermeyin.
ötürüsıyla düzgün, tertipli ve disiplinli yaşamak, şahsi muvaffakiyetin anahtarlarından biridir. Bu ise birçok kere evlilikle ve düzgün bir birliktelikle mümkün olabilir. Aile toplumun en küçük ünitesidir. Sağlıklı toplumlar, sağlıklı ailelerden oluşur. Sağlıklı evlilikler bir toplumun en sağlam dinamikleridir. Bu niçinle tertipli, başarılı bir hayat ve sağlıklı, uzun münasebetler yaşayabilmek için gerekirse ruhsal dayanak almaktan da kaçınılmamalıdır.
Tarihten günümüze daima merak konusu olan aşkı biraz daha derinden incelersek aşk şiirlere, sinemalara kitaplara mevzu olmuş ve olmaya devam eden en büyük his durumudur. En hisli şiirler, en manalı romanlar, en hisli besteler daima aşkın tesiriyle yapılmıştır. Evlilikler aşkların en hoş meyveleridir. Şayet bir aşk keyifli bir birliktelikle sonuçlanırsa amacına ulaşmış demektir.
1. Enerjik olun: Psikoanalist Erich Fromm; sevgiyi, şahıstaki faal ve üretici gücün kaynağı bir güç olarak tanımlar. Bu niçinle beraberlik gücünüzü daima taze tutunuz.
2. Sevginizi bitirmeyin: bir epey araştırma aşkın ömrünün ortalama 2,5 yıl olduğunu söyler. Hatta kimi araştırmalarda bu 1 yıla kadar iner. Günümüzde biten beraberlikler ve gerçekleşen boşanmalar aşkın ömrünün olduğunu deliller niteliktedir. Pekala ancak başkaları hala el ele tutuşan yaşlanmış ancak gözlerinden aşkı okuyabildiğimiz bireyler, onların aşkı niye bitmemiştir. Aşkla gelen his tutku bitebilir mi ki, tutku bittiğinde aşk da bitiyor. Burada değerli olan aşk bitse bile bunu sevgi ve alışkanlıklara dönüştürüp beraberliğe devam edebilmektir. Zira aşkları birinci günkü tazeliği ile bir ömür uzunluğu sürdürmek fazlaca zordur. Psikolog Robert Sternberg’e nazaran aşk üç katmandan oluşur. Yakınlık, bağlılık ve tutku. vakit içinde tutku kaybolsa bile yakınlık ve bağlılıkla evlilikler devam ettirilmelidir.
3. Ben değil, biz olun: Narsisizm, agresif tutumlar ve depresif mizaç, beraberliklerin en kıymetli düşmanlarıdır. Evliliklerde ben değil, biz olunmalıdır. Tek taraflı bencil davranışlar, ilgiyi bitiren ögelerdir.
4. Hayal kırıklığından sakının: Tahminen de en büyük hayal kırıklığı bir hayalin gerçek olmasıdır. Bu niçinle evlilik hayalleri ile hayatlarını birleştirenlerin birinci heyecanları bir süre daha sonra sönebilir. Bu niçinle çeşitli paylaşımlar ve ortak aktiflik uğraşları ile beraberlik heyecanı devam ettirilmeye çalışılmalıdır.
5. Endorfin bağımlılığına dikkat: Evlilik öncesinde birfazlaca bağlantı yaşayanlarda ”endorfin bağımlılığı” gelişmiş olabilir. Şayet bu biçimde bir durum varsa evlilik vakit içinde birinci heyecanını kaybedip kolay rutin bir hale dönüşebilir ve bağlantılar kopma noktasına gelebilir. Bu niçinle evli çiftler mevcut endorfinlerinin daima canlı kalması için, dağcılık, avcılık, çeşitli toplumsal yardım çalışmaları, takım halinde spor aktiviteleri, fotoğraf, müzik üzere çeşitli hobiler edinilmelidir. Çeşitli spor ya da sanat kısımlarında ortak zevklerin bulunup, bunlara yönelinmesi evliliğe fevkalade bir dinamizm sağlar. Hayat arkadaşlığının yanı sıra grup ve ekip arkadaşlığı da gelişir.
6. Sorumlulukları paylaşın: Çiftler mesken ortasında ve haricinde sorumlulukları eşit seviyede paylaşmalı, mesken işlerinin ve çocuk yetiştirmenin yalnızca bayana ilişkin olmadığı şuuruyla hareket edilmelidir.
7. Birebir odayı paylaşın: Konut ortasında bir TV olmalı ve çiftler birebir programları izlemeye uğraş göstermelidir. Toplumsal medya ortak kullanılmalı, çiftlerin birbirinden gizledikleri rastgele bir bahis olmamalıdır. Farklı odalarda farklı televizyon ya da bilgisayarlarla vakit geçirmek, uzun vadede çiftlerin birbirinden kopmalarına ve uzaklaşmalarına niye olabilir.
8. Bağınıza vakit ayırın: Komşu ve akraba ziyaretlerine ehemmiyet verilmeli. Her iki tarafın da aileleri istikrarlı olarak ziyaret edilmeli, aile bağları pekiştirilmelidir. Ayrıyeten vakit zaman dışarıda sinema, tiyatro, konser, piknik ya da akşam yemeği üzere etkinlikler yapınız. Yani bağlantınıza vakit ayırınız.
9. Fırsat buldukça konuşun: Konuşan çiftlerde birliktelikler genelde sonlanmaya gitmez. Konuşmak, paylaşmak ve empati yapmak demektir. bu biçimdece birbirlerinin istek ve isteklerini, eksiklerini öğrenebilirler. Evliliklerde en kıymetli ahenk, eğitim ahengidir. İlgilerde eğitim seviyesinin birbirlerine yakın bulunmasına ihtimam gösterilmelidir.
10. Anlayışlı olun: Bayanlar beyin yapısı olarak, erkeklerden daha hassastırlar. Örneğin aşk acısı ve travması yaşayan bayanların üç beyin bölgesinde, adamların ise bir beyin bölgesinde aktivite tespit edilmiştir. Bayanlar daha sıkıntı bağlanırlar ve daha geç unuturlar, aşk travmalarından hayli daha fazla etkilenirler. Bu niçinle beraberliklerde objektif ve doğal olmalı, bayanları incitecek davranışlardan uzak durulmalıdır.
11. Sabırlı olun: Bağlantılarda az vakitte epey şey bekleme yanılgısına düşülmemelidir. Olgun bir ağacın habercisi olan fidanı meyvesiz diye kesmeye çalışırsanız kusur edersiniz. İlgilerde yaşadığınız zorluklar karşısında çabucak pes etmeyiniz. Çocukken birkaç sefer düştüğünüz için beşiğinize dönüp yürüme eforundan vazgeçseydiniz asla yürümeyi öğrenemezdiniz. Hiç düşmemeyi değil, düştüğünüz vakit kalkabilmeyi gaye alın. Yaşadığınız sıkıntıları, başarısızlıklarınızı ve kusurlarınızı öğrenme fırsatı olarak görün.
12. Bağışlayıcı olun: İlginizde yaşadığınız sorunlar için geçmişe dönüp onları değiştirmeniz mümkün değildir. Evliliğinizin ya da münasebetinizin olumlu taraflarını ve size kazandırdıklarını keşfedebilirseniz, problemler yüzünden yaşadığınız acıları hafifçeletebilirsiniz. Şayet alakanız geçmişte size ziyan verdiyse, artık kendinizi ve eşinizi cezalandırmak niçin? Sizi yaralayan ögeleri bağışlayın ve kurtulun, onların giderek ağırlaşan yük bulunmasına müsaade vermeyin.
13. Bağlantılarınızda yürekli olun: Yürek korkusuzluk değil, endişeye karşın korkulan şeyin üzerine gidebilme gücüdür. şüphesiz ki her münasebette meseleler olacaktır. Sıkıntılarınızdan kaçmayın, onlarla yüzleşin ve asla umudunuzu kaybetmeyin. Tahminen yanlışlar yapacaksınız ancak bir daha de yılmayacak, pes etmeyecek ve vakit içinde büyüyen bir memnunluk kazanacaksınız.
14. Olumlu düşünün: Aslında fikirlerimiz de atomlardan oluşan bir güçtür. Olumlu düşünürseniz etrafınıza müspet güç yayarsınız. Siz cenaze meskeninde gülen bir insan gördünüz mü? Ya da güldürü sinemasında ağlayan? Bu niçinle bağlantılarınızda daima optimist olunuz. Müspet tutumlarınız yalnızca alakanıza değil, kademe kademe ömrünüzün her alanına yayılacaktır.
15. Farkındalık geliştirin: Kimi beşerler olumlu ve yapan niyete sahip olsalar bile bu özelliklerini göstermede düşünce yaşayabilirler. Eşinize, dostunuza sık sık empati yapınız, sıkıntılara birfazlaca pencereden bakma alışkanlığı geliştirmeniz sizi daha onarıcı ve affedici bir hale sevk edecektir.
16. Münasebetinizi yormayın: Ne yazık ki, eşlerden her ikisinin de çalışması, evliliği yorgunluğa götüren bir faktör. Çalışan bayanların profesyonel alanda ve meskeninde iki farklı role sahip bulunması kendilerini önemli manada zora sokuyor. Konutuna vakit ayırdığı vakit mesleği tehlikeye giriyor. Mesleğine yönelirse meskenini ihmal ediyor. ötürüsıyla her iki istikamette de muvaffakiyet sağlamakta kuvvetlik çekiyor. Hakikaten çalışan bayanlarda boşanma oranları, çalışmayanlara bakılırsa altı kat daha fazla. Bağın memnun yürümesi açısından, çalışan bayana, konut işlerinde erkeğin yardımcı olması kural.
17. Tenkitlere dikkat: Tenkitleri ve teklifleri sen odaklı değil, ben odaklı yapmalıdır. Örneğin ”Bu konutun hali ne bu biçimde, sen ne dağınık bir kadınsın” yerine ”Ev dağınık olunca kendimi berbat hissediyorum” demelidir. Zira sen odaklı bir tenkit, direk kişiliğine yapılmış bir akın olarak algılayacak, o an meskeni biraz toparlasa bile devamlılığı olmayacaktır. Ya da ”şöyleki yapsak daha düzgün olabilir mi?”, bu biçimde yapsak sanki daha mı âlâ olur?” çeşidinden çoğul ve yapan sözler kullanılmalıdır.
18. Yüz yüze bakınız: Yapılan bilimsel araştırmalar, günde fazla değil en az beş dakika yüz yüze bakmanın, sevgi, şefkat ve muhabbeti arttırdığını göstermektedir. Bağların de canlı bir organizma üzere beslenmesi gerekmektedir. Evliliğin 2,5 yılından daha sonra duygusal beslenme minimuma iner. Bunun yerini duyma, dinleme ve manaya halindeki empatik paylaşımcı bağlantı alır.
19. Mutluluğunuz için amaç koymayın: Mesken, otomobil alınca, çocuğumuz olunca ya da diğer bir olay gerçekleşince keyifli olacağız üzere alakanıza gayeler koymayın. Memnunluk maksat değil uzun bir seyahattir ve her an yaşanacak bir histir. Bunun için ortaya maniler koymayın.
20. Kusurlara hassas olmayın: Yeryüzünde kimse yanılgısız olamaz. Kusurlar yenidenlanmadıkça görmezden gelinmelidir. Gördüğünüz şeyi söylemezseniz hafızanızdan uçup masraf. Söylerseniz belleğinizde yer eder. Ayrıyeten her tenkide kulak vermeyin. Etrafınızdaki insanların tenkitlerine ve tekliflerine bakılırsa yaşarsanız, kendiniz için yaşayamazsınız. Bu yüzden kusurlarınıza yönelik olumlu tenkitleri değerlendirin ancak kişiliğinize yönelik tenkitlere kulak vermeyin.
ötürüsıyla düzgün, tertipli ve disiplinli yaşamak, şahsi muvaffakiyetin anahtarlarından biridir. Bu ise birçok kere evlilikle ve düzgün bir birliktelikle mümkün olabilir. Aile toplumun en küçük ünitesidir. Sağlıklı toplumlar, sağlıklı ailelerden oluşur. Sağlıklı evlilikler bir toplumun en sağlam dinamikleridir. Bu niçinle tertipli, başarılı bir hayat ve sağlıklı, uzun münasebetler yaşayabilmek için gerekirse ruhsal dayanak almaktan da kaçınılmamalıdır.