Yeni bir siyasi devrin kapısını aralayan ve ağır tartışmalara niye olan 28 Şubat‘a giden süreçte Türkiye, siyasi tarihinin kıymetli günlerinden birini yaşadı.
Ulusal Güvenlik Konseyi toplantısında alınan kararlarla, Refah Partisi ve Yanlışsız Yol Partisi’nin kurduğu koalisyon hükümeti dağılmıştı. Akabinde Refah Partisi kapatılmış, Necmettin Erbakan’a siyaset yasağı konulmuştu.
28 Şubat sürecine ismi karışan ve yargılanan 103 sanıkla ilgili dava 5 sene sürdü ve ‘postmodern darbe’den 21 sene daha sonra 2018’de sonuçlandı.
28 ŞUBAT SÜRECİ NEDİR, NE VAKİT OLDU?
Necmettin Erbakan’ın başbakan, Tansu Çiller’in başbakan yardımcısı olduğu 28 Şubat 1997’de olağanüstü toplanan Ulusal Güvenlik Heyeti toplantısı kararı açıklanan kararlarla başlayan ve irticaya karşı, ordu ve bürokrasi merkezli yaşananlara ’28 Şubat Süreci’ ismi verilir.
Süreç, Erbakan’ın istifasına ve 54. hükümetin dağılmasına yol açtı. Türkiye siyasi tarihine geçen kararlar ve bu kararların uygulanması sırasında Türkiye’de siyasi, idari, tüzel ve toplumsal alanlarda yaşanan değişimlere niye olan bir müddetçtir. Yaşananlar, postmodern darbe olarak da isimlendirilmiştir.
“İrticayla çaba hareket planı” ile anılan bu süreçte verilen kararların ve yaptırımların uygulanıp uygulanmadığını denetlemek için Çevik Bir öncülüğünde Batı Çalışma Kümesi kurulmuştu.
28 ŞUBAT SÜRECİNDE NELER YAŞANDI?
Devrin Genelkurmay Lideri emekli Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı ve periyodun Genelkurmay İkinci Lideri emekli Orgeneral Çevik Bir, Genelkurmay Harekat Lideri emekli Orgeneral Çetin Doğan ve YÖK eski Lideri Prof. Dr. Kemal Gürüz’ün de ortalarında bulunduğu 21 sanık müebbet mahpus cezasına çarptırıldı.
ERBAKAN BAŞKANLIĞINDA REFAHYOL HÜKÜMETİ KURULDU
Aralık 1995’te yapılan seçimlerde bir birincisi yaşanmış, ‘Milli Görüş’ün önderi Necmettin Erbakan sandıktan zaferle çıkarak, yüzde 21 oyla Meclisteki 550 sandalyenin 158’ini kazanmıştı.
28 Haziran 1996’da Erbakan’ın başkanlığında Tansu Çiller’in Hakikat Yol Partisi ile koalisyon hükümeti kuruldu. Fakat her geçen gün ‘şeriat’ dehşetlerini tetikleyecek yeni olaylar gündem oluyordu.
Çünkü 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Erbakan’a rejim konusunda telaşlarını lisana getirdiği bir mektup göndermişti.
Tansu Çiller ve Necmettin Erbakan
ERBAKAN’IN LİBYA ZİYARETİNE GENSORU
Euronews’in derlediği bilgilere bakılırsa; 2 Ekim-7 Ekim 1996 tarihleri içinde Başbakan Necmettin Erbakan sırasıyla Mısır, Libya, Nijerya’yı ziyaret etti.
Erbakan’ın Libya ziyareti sırasında Muammer Kaddafi’nin “Kürdistan kurulmalı, Türkiye iradesini kaybetmiştir, işgal altındadır” üzere kelamlar sarfetmesi ve Erbakan’ın bu kelamlar karşısında sessiz kalması, Türk Başbakanın çadırda ağırlanması ağır tenkitlere yol açtı.
Libya gezisi için Meclis’te Erbakan hakkında gensoru verildi fakat kabul görmedi.
TARTIŞMALI İFTAR YEMEĞİ VE ‘KUDÜS GECESİ’
11 Ocak 1997’de Erbakan’ın tarikat önderleri ve şeyhlere resmi konutunda iftar yemeği vermesi, sakallı, sarıklı, cübbeli pirlerin kameralara yansıyan manzaraları oldukcaça tartışılmıştı.
Sincan’da 30 Ocak 1997’de ‘Kudüs Gecesi’ düzenlendi. Refah Parti’li Sincan Belediye Lideri Bekir Yıldız’ın düzenlediği geceye katılan İran’ın Ankara Büyükelçisi Muhammed İstek Bagheri bir konuşma yaptı. Buna, gecede sergilenen şovlar de eklenince o periyot sıkça lisana getirilen rejim tartışmaları alevlendi.
Kudüs Gecesi’nin sonraki günü ise, üniversitelerde başörtüsünü özgür bırakan kararname imzaya açıldı.
2 Şubat 1997’de yargı organları harekete geçti. Hem Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı birebir vakitte Devlet Güvenlik Mahkemesi Başsavcılığı ‘Kudüs Gecesi’ için farklı başka soruşturma başlattı.
TANKLAR SİNCAN’DA
4 Şubat’ta Ankara’nın Sincan ilçesi güne tank sesleriyle uyandı. 15 tank ve 20 zırhlı araçtan oluşan konvoyun geçidi askerin darbe uyarısı olarak algılandı.
Devrin Genelkurmay İkinci Lideri Orgeneral Çevik Bir, o manzara için, “Demokrasiye balans ayarı yaptık” tabirini kullandı. ‘Askerin uyarısı’ olarak nitelendirilen bu gelişme üzerine Sincan Belediye Lideri nazaranvden uzaklaştırdı. Belediye Lideri Bekir Yıldız ile 9 arkadaşı ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ teziyle tutuklandı.
çabucak sonrasında Çevik Bir, bu tabirin kendisine ilişkin olmadığını, ABD’de geçen bir konuşmadan yanlış alıntı yapıldığını savundu.
TARİHİ 28 ŞUBAT MGK TOPLANTISI
Tüm bu gelişmelerin ışığında, 28 Şubat 1997’de kritik MGK, Cumhurbaşkanı Demirel’in başkanlığında toplandı. 8 saat 45 dakika süren Ulusal Güvenlik Şurası toplantısından, tarihe ‘postmodern darbe’ olarak geçecek 20 unsurluk bildiri çıktı.
MGK’nın o güne dek gerçekleştirdiği en uzun toplantılardan bir tanesiydi. görüşmede, hükümetin yapması istenen 20 unsurluk liste oluşturuldu.
Temel eğitimin 8 yıla çıkarılması ve irticai faaliyetlere karıştıkları öne sürülen nedeni ile ordudan atılanların belediyelerde istihdam edilmemesi o kararlar içindeydı.
Başbakan Necmettin Erbakan, bu kararları birinci etapta imzalamadı. TBMM’deki öteki parti önderleriyle görüştü lakin dayanak bulamadı. Personel ve patron sendikaları da MGK toplantısında alınan kararları desteklediklerini deklare etti. Erbakan, ülke idaresindeki kademelerin içindeki tansiyonu düşürmek için bir süre daha sonra geri adım attı ve 5 Mart günü MGK sonucundaki 20 unsurdan 4’ünü imzaladı.
ERBAKAN İSTİFAYA ZORLANDI
Erbakan, MGK kararlarını imzalasa da tansiyon düşmedi. 21 Mayıs’ta Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Refah Partisi’nin kapatılması için dava açtı. 11 Haziran’da irtica ile gayret sebebi öne sürülerek Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde ‘Batı Çalışma Grubu’ kuruldu.
Tansiyon, Başbakan Necmettin Erbakan’ı istifaya götürdü. Erbakan’ın 18 Haziran’da istifasını vermesi ile hükümeti kurma vazifesi ANAP önderi Mesut Yılmaz’a devredildi.
Yargıtay’ın açtığı kapatma davası ise 16 Ocak 1998 günü sonuçlandı. Refah Partisi resmi olarak tarihe karıştı. Partinin önderi Necmettin Erbakan’a ise beş yıl siyaset yasağı konuldu.
28 ŞUBAT SANIKLARINA MÜEBBET CEZASI
İlerleyen senelerda Anayasa’daki değişikliklerle bir arada 28 Şubat darbecilerinin yargılanmalarının önü açıldı. Ülke genelinde 28 Şubat’ın sorumluları hakkında birfazlaca kabahat duyurusunda bulunuldu. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca başlatılan soruşturmayla birleştirilen cürüm duyurularının akabinde birinci operasyon, 12 Nisan 2012’de düzenlendi.
Operasyonlar kararı periyodun Genelkurmay 2. Lideri emekli Orgeneral Çevik Bir, Genelkurmay İstihbarat ve İKK Daire Lideri emekli Orgeneral Fevzi Türkeri, Ulusal Güvenlik Şurası Genel Sekreteri emekli Orgeneral İlhan Kılıç, Genelkurmay Harekat Lideri emekli Orgeneral Çetin Doğan, Hava Kuvvetleri Kumandanı emekli Orgeneral Ahmet Çörekçi, Kara Kuvvetleri Kumandanı emekli Orgeneral Hikmet Köksal, Jandarma Genel Kumandanı emekli Orgeneral Teoman Koman ile eski YÖK Lideri Kemal Gürüz’ün de içinde bulunduğu birfazlaca kişi 28 Şubat’ın faili olarak gözaltına alındı.
İsmail Hakkı Karadayı ve Necmettin Erbakan
ÇETİN DOĞAN: SAVLAR ERGENEKON VE BALYOZ TÜREVİNDENDİR
Sanıklardan eski Genelkurmay Lideri emekli Orgeneral Karadayı ise “28 Şubat süreci, kimi çevrelerce söylendiği üzere bir darbe süreci asla değildir.” savunmasını yaptı.
Çetin Doğan da “BÇG ve 28 Şubat iddianamesi ismiyle açılan dava, Ergenekon ve Balyoz türevindendir.” argümanında bulundu.
Mahkeme, yargılamada sanık savunmalarının alınması sürerken, değişik tarihlerde tutuklu sanıkların tahliyesini kararlaştırdı. Son tutuklu sanıklar Çevik Bir, Erol Özkasnak, Çetin Doğan ile emekli Tümgeneral Kenan Deniz ve emekli Tuğgeneral İdris Koralp de 19 Aralık 2013’te isimli denetim kuralıyla tahliye edildi.
Yargılama sırasında devrin Başbakan Yardımcısı Tansu Çiller “mağdur/tanık”, periyodun İçişleri Bakanı Meral Akşener, “mağdur” olarak dinlendi.
28 ŞUBAT DAVASI 6 YIL SÜRDÜ
13 Nisan 2018’de Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde, yaklaşık 6 yıldır süren 28 Şubat periyoduna ait 103 sanığın yargılandığı davada karar belirtildi.
Refah Partisinin bir yıl daha sonraki genel seçimlerde en çok oyu alması ve koalisyon hükümetinde büyük ortak olması üzerine askeri müdahale kanısına sahip bu yapılanmanın parti ve halk üzerinde ruhsal harekat yürüttüğü kaydedilen iddianamede, Batı Çalışma Kümesi (BÇG) ismiyle faaliyet yürüten yapılanmanın, 28 Şubat kararlarının alınmasını sağladığına yer verildi.
Devrin Genelkurmay Lideri emekli Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı ve periyodun Genelkurmay İkinci Lideri emekli Orgeneral Çevik Bir, Genelkurmay Harekat Lideri emekli Orgeneral Çetin Doğan ve YÖK eski Lideri Prof. Dr. Kemal Gürüz’ün de ortalarında bulunduğu 21 sanık müebbet mahpus cezasına çarptırıldı.
İsmail Hakkı Karadayı ve Çevik Bir
28 Şubat davasında Ahmet Çörekçi, Aydan Erol, Cevat Temel Özkaynak, Çetin Dizdar, Çetin Saner, Erdoğan Öznal, Erol Özkasnak, Fevzi Türkeri, Hakkı Kılıç, Hayri Bülent Alpkaya, Hikmet Köksal, İdris Koralp, Kenan Deniz, Muhittin Erdal Şenel, Vural Avar ve Yıldırım Türkeri de müebbet mahpus cezasına çarptırılanlar içinde.
Duruşmaların akabinde, 68 kişinin ise beraatine karar verildi. Beraat eden sanıklar içinde Engin Alan, Ergin Celasin, Erdal Ceylanoğlu ve Celalettin Bacanlı bulunuyor.
Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesi, davanın gerekçeli sonucunı ise 3 Temmuz 2018’de deklare etti. Gerekçeli kararda, sanık Çevik Bir’in, BÇG’nin faaliyetleri ve daha sonrasında 54. Hükümet’in istifa ettirilmesiyle sonuçlanan sürece ait ‘postmodern darbe’ kelamını şahsen kullandı.
DAVA SÜRECİ HÂLÂ YARGITAY’DA
Evrak üstündeki incelemesini 22 Haziran 2020’de tamamlayan daire, mahallî mahkemenin belgeyi karara bağladığı 13 Nisan 2018’den daha sonra ölen ve yargılama kararında müebbet mahpusa mahkum edilen sanıklar İsmail Hakkı Karadayı ile Çetin Dizdar ve Hikmet Köksal, yargılama kararında beraat eden sanıklar Ahmet Atalay Efeer, İzzettin Gürdal ve Hamza Özaltın istikametinden kararı düzelterek, bu sanıklar hakkındaki kamu davasını mevt niçiniyle düşürdü.
65 sanığın “Türkiye Cumhuriyeti icra vekilleri heyetini cebren ıskat yahut görev görmekten cebren men etmek” hatasından beraatına karar veren Daire, 10 sanık hakkındaki kamu davasının ise zamanaşımı niçiniyle düşürülmesine ait Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesince verilen kararı de hukuka uygun buldu.
Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesinin yargılama devam ederken ölen sanıklar Teoman Koman, Eser Şahan, Salih Eryiğit ve Tevfik Özkılıç hakkındaki kamu davasının düşürülmesine yönelik istinaf istemlerini de yerinde görmeyen daire, bu sanıklar istikametinden istinaf istemlerini temelden reddetti.
Daire, müebbet mahpus cezasına çarptırılan 18 sanık hakkındaki isimli denetimin devamını da kararlaştırdı.
28 Şubat davası evrakı hala Yargıtay’da bulunuyor.
Ulusal Güvenlik Konseyi toplantısında alınan kararlarla, Refah Partisi ve Yanlışsız Yol Partisi’nin kurduğu koalisyon hükümeti dağılmıştı. Akabinde Refah Partisi kapatılmış, Necmettin Erbakan’a siyaset yasağı konulmuştu.
28 Şubat sürecine ismi karışan ve yargılanan 103 sanıkla ilgili dava 5 sene sürdü ve ‘postmodern darbe’den 21 sene daha sonra 2018’de sonuçlandı.
28 ŞUBAT SÜRECİ NEDİR, NE VAKİT OLDU?
Necmettin Erbakan’ın başbakan, Tansu Çiller’in başbakan yardımcısı olduğu 28 Şubat 1997’de olağanüstü toplanan Ulusal Güvenlik Heyeti toplantısı kararı açıklanan kararlarla başlayan ve irticaya karşı, ordu ve bürokrasi merkezli yaşananlara ’28 Şubat Süreci’ ismi verilir.
Süreç, Erbakan’ın istifasına ve 54. hükümetin dağılmasına yol açtı. Türkiye siyasi tarihine geçen kararlar ve bu kararların uygulanması sırasında Türkiye’de siyasi, idari, tüzel ve toplumsal alanlarda yaşanan değişimlere niye olan bir müddetçtir. Yaşananlar, postmodern darbe olarak da isimlendirilmiştir.
“İrticayla çaba hareket planı” ile anılan bu süreçte verilen kararların ve yaptırımların uygulanıp uygulanmadığını denetlemek için Çevik Bir öncülüğünde Batı Çalışma Kümesi kurulmuştu.
28 ŞUBAT SÜRECİNDE NELER YAŞANDI?
Devrin Genelkurmay Lideri emekli Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı ve periyodun Genelkurmay İkinci Lideri emekli Orgeneral Çevik Bir, Genelkurmay Harekat Lideri emekli Orgeneral Çetin Doğan ve YÖK eski Lideri Prof. Dr. Kemal Gürüz’ün de ortalarında bulunduğu 21 sanık müebbet mahpus cezasına çarptırıldı.
ERBAKAN BAŞKANLIĞINDA REFAHYOL HÜKÜMETİ KURULDU
Aralık 1995’te yapılan seçimlerde bir birincisi yaşanmış, ‘Milli Görüş’ün önderi Necmettin Erbakan sandıktan zaferle çıkarak, yüzde 21 oyla Meclisteki 550 sandalyenin 158’ini kazanmıştı.
28 Haziran 1996’da Erbakan’ın başkanlığında Tansu Çiller’in Hakikat Yol Partisi ile koalisyon hükümeti kuruldu. Fakat her geçen gün ‘şeriat’ dehşetlerini tetikleyecek yeni olaylar gündem oluyordu.
Çünkü 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Erbakan’a rejim konusunda telaşlarını lisana getirdiği bir mektup göndermişti.
Tansu Çiller ve Necmettin Erbakan
ERBAKAN’IN LİBYA ZİYARETİNE GENSORU
Euronews’in derlediği bilgilere bakılırsa; 2 Ekim-7 Ekim 1996 tarihleri içinde Başbakan Necmettin Erbakan sırasıyla Mısır, Libya, Nijerya’yı ziyaret etti.
Erbakan’ın Libya ziyareti sırasında Muammer Kaddafi’nin “Kürdistan kurulmalı, Türkiye iradesini kaybetmiştir, işgal altındadır” üzere kelamlar sarfetmesi ve Erbakan’ın bu kelamlar karşısında sessiz kalması, Türk Başbakanın çadırda ağırlanması ağır tenkitlere yol açtı.
Libya gezisi için Meclis’te Erbakan hakkında gensoru verildi fakat kabul görmedi.
TARTIŞMALI İFTAR YEMEĞİ VE ‘KUDÜS GECESİ’
11 Ocak 1997’de Erbakan’ın tarikat önderleri ve şeyhlere resmi konutunda iftar yemeği vermesi, sakallı, sarıklı, cübbeli pirlerin kameralara yansıyan manzaraları oldukcaça tartışılmıştı.
Sincan’da 30 Ocak 1997’de ‘Kudüs Gecesi’ düzenlendi. Refah Parti’li Sincan Belediye Lideri Bekir Yıldız’ın düzenlediği geceye katılan İran’ın Ankara Büyükelçisi Muhammed İstek Bagheri bir konuşma yaptı. Buna, gecede sergilenen şovlar de eklenince o periyot sıkça lisana getirilen rejim tartışmaları alevlendi.
Kudüs Gecesi’nin sonraki günü ise, üniversitelerde başörtüsünü özgür bırakan kararname imzaya açıldı.
2 Şubat 1997’de yargı organları harekete geçti. Hem Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı birebir vakitte Devlet Güvenlik Mahkemesi Başsavcılığı ‘Kudüs Gecesi’ için farklı başka soruşturma başlattı.
TANKLAR SİNCAN’DA
4 Şubat’ta Ankara’nın Sincan ilçesi güne tank sesleriyle uyandı. 15 tank ve 20 zırhlı araçtan oluşan konvoyun geçidi askerin darbe uyarısı olarak algılandı.
Devrin Genelkurmay İkinci Lideri Orgeneral Çevik Bir, o manzara için, “Demokrasiye balans ayarı yaptık” tabirini kullandı. ‘Askerin uyarısı’ olarak nitelendirilen bu gelişme üzerine Sincan Belediye Lideri nazaranvden uzaklaştırdı. Belediye Lideri Bekir Yıldız ile 9 arkadaşı ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ teziyle tutuklandı.
çabucak sonrasında Çevik Bir, bu tabirin kendisine ilişkin olmadığını, ABD’de geçen bir konuşmadan yanlış alıntı yapıldığını savundu.
TARİHİ 28 ŞUBAT MGK TOPLANTISI
Tüm bu gelişmelerin ışığında, 28 Şubat 1997’de kritik MGK, Cumhurbaşkanı Demirel’in başkanlığında toplandı. 8 saat 45 dakika süren Ulusal Güvenlik Şurası toplantısından, tarihe ‘postmodern darbe’ olarak geçecek 20 unsurluk bildiri çıktı.
MGK’nın o güne dek gerçekleştirdiği en uzun toplantılardan bir tanesiydi. görüşmede, hükümetin yapması istenen 20 unsurluk liste oluşturuldu.
Temel eğitimin 8 yıla çıkarılması ve irticai faaliyetlere karıştıkları öne sürülen nedeni ile ordudan atılanların belediyelerde istihdam edilmemesi o kararlar içindeydı.
Başbakan Necmettin Erbakan, bu kararları birinci etapta imzalamadı. TBMM’deki öteki parti önderleriyle görüştü lakin dayanak bulamadı. Personel ve patron sendikaları da MGK toplantısında alınan kararları desteklediklerini deklare etti. Erbakan, ülke idaresindeki kademelerin içindeki tansiyonu düşürmek için bir süre daha sonra geri adım attı ve 5 Mart günü MGK sonucundaki 20 unsurdan 4’ünü imzaladı.
ERBAKAN İSTİFAYA ZORLANDI
Erbakan, MGK kararlarını imzalasa da tansiyon düşmedi. 21 Mayıs’ta Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Refah Partisi’nin kapatılması için dava açtı. 11 Haziran’da irtica ile gayret sebebi öne sürülerek Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde ‘Batı Çalışma Grubu’ kuruldu.
Tansiyon, Başbakan Necmettin Erbakan’ı istifaya götürdü. Erbakan’ın 18 Haziran’da istifasını vermesi ile hükümeti kurma vazifesi ANAP önderi Mesut Yılmaz’a devredildi.
Yargıtay’ın açtığı kapatma davası ise 16 Ocak 1998 günü sonuçlandı. Refah Partisi resmi olarak tarihe karıştı. Partinin önderi Necmettin Erbakan’a ise beş yıl siyaset yasağı konuldu.
28 ŞUBAT SANIKLARINA MÜEBBET CEZASI
İlerleyen senelerda Anayasa’daki değişikliklerle bir arada 28 Şubat darbecilerinin yargılanmalarının önü açıldı. Ülke genelinde 28 Şubat’ın sorumluları hakkında birfazlaca kabahat duyurusunda bulunuldu. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca başlatılan soruşturmayla birleştirilen cürüm duyurularının akabinde birinci operasyon, 12 Nisan 2012’de düzenlendi.
Operasyonlar kararı periyodun Genelkurmay 2. Lideri emekli Orgeneral Çevik Bir, Genelkurmay İstihbarat ve İKK Daire Lideri emekli Orgeneral Fevzi Türkeri, Ulusal Güvenlik Şurası Genel Sekreteri emekli Orgeneral İlhan Kılıç, Genelkurmay Harekat Lideri emekli Orgeneral Çetin Doğan, Hava Kuvvetleri Kumandanı emekli Orgeneral Ahmet Çörekçi, Kara Kuvvetleri Kumandanı emekli Orgeneral Hikmet Köksal, Jandarma Genel Kumandanı emekli Orgeneral Teoman Koman ile eski YÖK Lideri Kemal Gürüz’ün de içinde bulunduğu birfazlaca kişi 28 Şubat’ın faili olarak gözaltına alındı.
İsmail Hakkı Karadayı ve Necmettin Erbakan
ÇETİN DOĞAN: SAVLAR ERGENEKON VE BALYOZ TÜREVİNDENDİR
Sanıklardan eski Genelkurmay Lideri emekli Orgeneral Karadayı ise “28 Şubat süreci, kimi çevrelerce söylendiği üzere bir darbe süreci asla değildir.” savunmasını yaptı.
Çetin Doğan da “BÇG ve 28 Şubat iddianamesi ismiyle açılan dava, Ergenekon ve Balyoz türevindendir.” argümanında bulundu.
Mahkeme, yargılamada sanık savunmalarının alınması sürerken, değişik tarihlerde tutuklu sanıkların tahliyesini kararlaştırdı. Son tutuklu sanıklar Çevik Bir, Erol Özkasnak, Çetin Doğan ile emekli Tümgeneral Kenan Deniz ve emekli Tuğgeneral İdris Koralp de 19 Aralık 2013’te isimli denetim kuralıyla tahliye edildi.
Yargılama sırasında devrin Başbakan Yardımcısı Tansu Çiller “mağdur/tanık”, periyodun İçişleri Bakanı Meral Akşener, “mağdur” olarak dinlendi.
28 ŞUBAT DAVASI 6 YIL SÜRDÜ
13 Nisan 2018’de Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde, yaklaşık 6 yıldır süren 28 Şubat periyoduna ait 103 sanığın yargılandığı davada karar belirtildi.
Refah Partisinin bir yıl daha sonraki genel seçimlerde en çok oyu alması ve koalisyon hükümetinde büyük ortak olması üzerine askeri müdahale kanısına sahip bu yapılanmanın parti ve halk üzerinde ruhsal harekat yürüttüğü kaydedilen iddianamede, Batı Çalışma Kümesi (BÇG) ismiyle faaliyet yürüten yapılanmanın, 28 Şubat kararlarının alınmasını sağladığına yer verildi.
Devrin Genelkurmay Lideri emekli Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı ve periyodun Genelkurmay İkinci Lideri emekli Orgeneral Çevik Bir, Genelkurmay Harekat Lideri emekli Orgeneral Çetin Doğan ve YÖK eski Lideri Prof. Dr. Kemal Gürüz’ün de ortalarında bulunduğu 21 sanık müebbet mahpus cezasına çarptırıldı.
İsmail Hakkı Karadayı ve Çevik Bir
28 Şubat davasında Ahmet Çörekçi, Aydan Erol, Cevat Temel Özkaynak, Çetin Dizdar, Çetin Saner, Erdoğan Öznal, Erol Özkasnak, Fevzi Türkeri, Hakkı Kılıç, Hayri Bülent Alpkaya, Hikmet Köksal, İdris Koralp, Kenan Deniz, Muhittin Erdal Şenel, Vural Avar ve Yıldırım Türkeri de müebbet mahpus cezasına çarptırılanlar içinde.
Duruşmaların akabinde, 68 kişinin ise beraatine karar verildi. Beraat eden sanıklar içinde Engin Alan, Ergin Celasin, Erdal Ceylanoğlu ve Celalettin Bacanlı bulunuyor.
Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesi, davanın gerekçeli sonucunı ise 3 Temmuz 2018’de deklare etti. Gerekçeli kararda, sanık Çevik Bir’in, BÇG’nin faaliyetleri ve daha sonrasında 54. Hükümet’in istifa ettirilmesiyle sonuçlanan sürece ait ‘postmodern darbe’ kelamını şahsen kullandı.
DAVA SÜRECİ HÂLÂ YARGITAY’DA
Evrak üstündeki incelemesini 22 Haziran 2020’de tamamlayan daire, mahallî mahkemenin belgeyi karara bağladığı 13 Nisan 2018’den daha sonra ölen ve yargılama kararında müebbet mahpusa mahkum edilen sanıklar İsmail Hakkı Karadayı ile Çetin Dizdar ve Hikmet Köksal, yargılama kararında beraat eden sanıklar Ahmet Atalay Efeer, İzzettin Gürdal ve Hamza Özaltın istikametinden kararı düzelterek, bu sanıklar hakkındaki kamu davasını mevt niçiniyle düşürdü.
65 sanığın “Türkiye Cumhuriyeti icra vekilleri heyetini cebren ıskat yahut görev görmekten cebren men etmek” hatasından beraatına karar veren Daire, 10 sanık hakkındaki kamu davasının ise zamanaşımı niçiniyle düşürülmesine ait Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesince verilen kararı de hukuka uygun buldu.
Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesinin yargılama devam ederken ölen sanıklar Teoman Koman, Eser Şahan, Salih Eryiğit ve Tevfik Özkılıç hakkındaki kamu davasının düşürülmesine yönelik istinaf istemlerini de yerinde görmeyen daire, bu sanıklar istikametinden istinaf istemlerini temelden reddetti.
Daire, müebbet mahpus cezasına çarptırılan 18 sanık hakkındaki isimli denetimin devamını da kararlaştırdı.
28 Şubat davası evrakı hala Yargıtay’da bulunuyor.