Kripto para, sanal para ünitesi olarak kullanılan ve rastgele bir fizikî formda mevcut olmayan dijital varlık olarak tanımlanıyor. Dünya “kripto çılgınlığına” kapılmış durumda. Bitcoin, Monero, Ethereum ve Dogecoin üzere dijital paralar tüm internete yayıldı. Bedelleri gitgide artan bu paralar, yatırımcılarına, bedeli düşene kadar, önemli hasılatlar sağlayabiliyor. Sanal para madenciliğiyle kazanılan “servetler” 1800’lü senelerdaki altına hamlesi andırıyor. En azından ortalarında fazlaca fazla dolandırıcının da bulunduğu biroldukca kişi bu biçimde olduğuna inanmanızı istiyor. Siber güvenlikte dünya başkanı olan ESET, artan kripto para dolandırıcılıkları ile ilgili ikazlarda bulundu.
Gerçekte, günümüzde kripto para ile ilgileniyorsanız muhtemelen büyük bir dolandırıcılık riski de alıyorsunuz. Kripto para dünyası yeni Yabanî Batı olarak isimlendirilebilir; makus niyetli şahısların kelam sahibi olduğu, kanunsuz, sistemsiz bir dünya. Lakin dolandırıcılığı önlemeye yönelik olağan kurallar burada da geçerli. İnternette okuduğunuz her şeyi dikkatlice gözden geçirmeli ve bunların gerçek olup olmadığını denetim etmelisiniz. Aldatıcı reklamlara kanmayın ve inançta kalmaya itina gösterin.
Dolandırıcılar, kurbanlarını tuzağa düşürmek için mevcut olayları ve gündemdeki trendleri kullanma konusunda ustadır. En tanınan gündem bahislerinden biri olan kripto para konusunda da harekete geçmekte gecikmediler. Sanal paralarla ilgili merakı artırıp bir geri bildirim döngüsü oluşturan medyadaki haberlerin ve toplumsal medya gönderilerinin de bu husustaki hissesini göz gerisi edemeyiz. FTC’ye göre 2020 Ekim ve 2021 Mayıs ayları içinde, Amerikalılar binlerce kripto para dolandırıcılığında ortalama 80 milyon Amerikan doları (71 milyon Euro) kaybetti. İngiltere’de bu sayı fazlaca daha yüksek. Polis kayıtlarına bakılırsa göre 2021 yılının birinci dokuz ayında kurbanlar 146 milyon poundun (172 milyon Euro) üzerinde para kaybetti.
Dolandırıcılıklar niye artış göstermesinin niçinleri;
ötürüsıyla bu dolandırıcılıkların nasıl gerçekleştiğini anlamak değerlidir. En yaygın dolandırıcılıklardan kimileri şunlardır:
Saadet zincirleri: Bir cins yatırım dolandırıcılığı olan bu cinste kurbanlar var olmayan bir şirkete yahut “hızlı yoldan varlıklı eden bir zincire” yatırım yapmak üzere kandırılır. Aslında bu biçimde bir şirket yahut zincir bulunmaz, sırf sahtekarlar daha fazlaca zenginleşir. Sahtekarlar, yatırımcıların ilgisini çekmek ve daha fazla sanal kâr elde etmek için her vakit yeni ve meçhul bir “ileri” teknoloji icat ettiğinden, kripto para sahtekarlar için ülküdür. Para sanal olduğunda bilgileri yanıltmak kolaydır.
Aldatmacalı süreçler: Dolandırıcılar yatırımcıları yanlış bilgilerle yönlendirerek, az bilinen kripto para şirketlerinden pay almaya ikna eder. Bunun kararında, pay fiyatı yükselir ve sahtekar sistemli bir gelir elde eder ve kurbanın elindeki paylar pahasını kaybeder.
Ünlülere yer veren düzmece reklamlar: Dolandırıcılar ünlülerin toplumsal medya hesaplarını ele geçirir yahut ünlülerle ilgili düzmece hesaplar oluşturur. bu biçimdelikle takipçileri üstte bahsedilen sahtekarlıklara yatırım yapmaya teşvik eder. Bir örnekte, kurnazlıklarını daha sağlam göstermek üzere Elon Musk ile bir Bitcoin adresini ilişkilendirerek yaklaşık 2 milyon Amerikan doları kazandılar.
Düzmece borsalar: Sahtekarlar, kripto para borsalarında bulunan sanal paralara erişim vaadinde bulundan e-postalar yollar yahut toplumsal medya gönderileri paylaşır. Lakin bunun için evvela kullanıcının küçük bir fiyat ödemesi gereklidir. bu biçimde bir borsa bulunmadığından para sonsuza kadar ortadan kaybolur.
Dolandırıcı uygulamalar: Siber hatalılar yasal kripto para uygulamalarını ele geçirip uygulama mağazalarına yükler. Bu uygulamalardan birini indirmeniz halinde şahsi ve mali ayrıntılarınızı çalabilirler yahut aygıtınıza makûs emelli yazılım yükleyebilirler. Ayrıyeten siber hatalılar var olmayan hizmetlere ödeme yapmak üzere kullanıcıları kandırabilir ve kripto para cüzdanınızın giriş ayrıntılarını çalmaya çalışabilir.
Düzmece basın bültenleri: kimi vakit dolandırıcılar, geçersiz bilgi yaymak üzere habercileri de kandırmayı başarır. Bu durum iki defa gerçekleşti. Birinde, yasal bir haber sitesi ünlü bir perakendecinin kimi kripto paraları kabul etmeye başlayacağı ile ilgili makaleler yazdı. Bu makalelerin desteği olan geçersiz basın bültenleri, sahtekarların kelam konusu para ünitelerindeki paylarını daha bedelli hale getirmek üzere tasarlanan aldatmacalı süreçlerin bir kesimiydi.
Kimlik avı hırsızlığı/kimliğe bürünme: Kimlik avı, sahtekarların kullandığı en tanınan dolandırıcılık tiplerinden biridir. E-postalar, bildiriler ve toplumsal medya bildirileri yasal ve muteber bir kaynaktan gönderilmiş üzere gösterilir. kimi vakit bu “kaynak” kripto para ile ödeme yapılmasını isteyen bir kredi kartı sağlayıcı, banka ve hükümet yetkilisi olabilir. ondan sonrasında sizi düşünmeden, süratli bir biçimde hareket etmeye zorlarlar.
ESET güvenlik uzmanları teklifleri şöyle özetliyorlar. Sahtekarlıkla savaşmak için en âlâ silah kuşkucu olmaktır. Ne yazık ki internette okuduğumuz her şeyin gerçek olmadığı bir çağda yaşıyoruz. Bu içeriklerin büyük bir kısmı bizi kandırmak ve bize ziyan vermek niyetiyle hazırlanmıştır. Bunu aklınızda bulundurun ve dolandırılmamak için şunları deneyin:
Gerçekte, günümüzde kripto para ile ilgileniyorsanız muhtemelen büyük bir dolandırıcılık riski de alıyorsunuz. Kripto para dünyası yeni Yabanî Batı olarak isimlendirilebilir; makus niyetli şahısların kelam sahibi olduğu, kanunsuz, sistemsiz bir dünya. Lakin dolandırıcılığı önlemeye yönelik olağan kurallar burada da geçerli. İnternette okuduğunuz her şeyi dikkatlice gözden geçirmeli ve bunların gerçek olup olmadığını denetim etmelisiniz. Aldatıcı reklamlara kanmayın ve inançta kalmaya itina gösterin.
Dolandırıcılar, kurbanlarını tuzağa düşürmek için mevcut olayları ve gündemdeki trendleri kullanma konusunda ustadır. En tanınan gündem bahislerinden biri olan kripto para konusunda da harekete geçmekte gecikmediler. Sanal paralarla ilgili merakı artırıp bir geri bildirim döngüsü oluşturan medyadaki haberlerin ve toplumsal medya gönderilerinin de bu husustaki hissesini göz gerisi edemeyiz. FTC’ye göre 2020 Ekim ve 2021 Mayıs ayları içinde, Amerikalılar binlerce kripto para dolandırıcılığında ortalama 80 milyon Amerikan doları (71 milyon Euro) kaybetti. İngiltere’de bu sayı fazlaca daha yüksek. Polis kayıtlarına bakılırsa göre 2021 yılının birinci dokuz ayında kurbanlar 146 milyon poundun (172 milyon Euro) üzerinde para kaybetti.
Dolandırıcılıklar niye artış göstermesinin niçinleri;
- Klasik borsaya kıyasla yatırımcılar için kripto para piyasasını düzenleyen çok az düzenleme bulunuyor
- Medyanın ağır ilgisi, kripto parayı kimlik avı hırsızlığına ve dolandırıcılıklara uygun bir tuzak haline getiriyor
- Gitgide artan kripto para meblağları, süratlice güçlü olma hayali kuran tüketicilerin ilgisini çekiyor
- Toplumsal medya, gerçek ile hayal içindeki çizginin bulanıklaşmasına niye oluyor
- Ayrıyeten kimlik avı hırsızlarının tuzak olarak kullandıkları para madenciliği insanları cezbediyor
ötürüsıyla bu dolandırıcılıkların nasıl gerçekleştiğini anlamak değerlidir. En yaygın dolandırıcılıklardan kimileri şunlardır:
Saadet zincirleri: Bir cins yatırım dolandırıcılığı olan bu cinste kurbanlar var olmayan bir şirkete yahut “hızlı yoldan varlıklı eden bir zincire” yatırım yapmak üzere kandırılır. Aslında bu biçimde bir şirket yahut zincir bulunmaz, sırf sahtekarlar daha fazlaca zenginleşir. Sahtekarlar, yatırımcıların ilgisini çekmek ve daha fazla sanal kâr elde etmek için her vakit yeni ve meçhul bir “ileri” teknoloji icat ettiğinden, kripto para sahtekarlar için ülküdür. Para sanal olduğunda bilgileri yanıltmak kolaydır.
Aldatmacalı süreçler: Dolandırıcılar yatırımcıları yanlış bilgilerle yönlendirerek, az bilinen kripto para şirketlerinden pay almaya ikna eder. Bunun kararında, pay fiyatı yükselir ve sahtekar sistemli bir gelir elde eder ve kurbanın elindeki paylar pahasını kaybeder.
Ünlülere yer veren düzmece reklamlar: Dolandırıcılar ünlülerin toplumsal medya hesaplarını ele geçirir yahut ünlülerle ilgili düzmece hesaplar oluşturur. bu biçimdelikle takipçileri üstte bahsedilen sahtekarlıklara yatırım yapmaya teşvik eder. Bir örnekte, kurnazlıklarını daha sağlam göstermek üzere Elon Musk ile bir Bitcoin adresini ilişkilendirerek yaklaşık 2 milyon Amerikan doları kazandılar.
Düzmece borsalar: Sahtekarlar, kripto para borsalarında bulunan sanal paralara erişim vaadinde bulundan e-postalar yollar yahut toplumsal medya gönderileri paylaşır. Lakin bunun için evvela kullanıcının küçük bir fiyat ödemesi gereklidir. bu biçimde bir borsa bulunmadığından para sonsuza kadar ortadan kaybolur.
Dolandırıcı uygulamalar: Siber hatalılar yasal kripto para uygulamalarını ele geçirip uygulama mağazalarına yükler. Bu uygulamalardan birini indirmeniz halinde şahsi ve mali ayrıntılarınızı çalabilirler yahut aygıtınıza makûs emelli yazılım yükleyebilirler. Ayrıyeten siber hatalılar var olmayan hizmetlere ödeme yapmak üzere kullanıcıları kandırabilir ve kripto para cüzdanınızın giriş ayrıntılarını çalmaya çalışabilir.
Düzmece basın bültenleri: kimi vakit dolandırıcılar, geçersiz bilgi yaymak üzere habercileri de kandırmayı başarır. Bu durum iki defa gerçekleşti. Birinde, yasal bir haber sitesi ünlü bir perakendecinin kimi kripto paraları kabul etmeye başlayacağı ile ilgili makaleler yazdı. Bu makalelerin desteği olan geçersiz basın bültenleri, sahtekarların kelam konusu para ünitelerindeki paylarını daha bedelli hale getirmek üzere tasarlanan aldatmacalı süreçlerin bir kesimiydi.
Kimlik avı hırsızlığı/kimliğe bürünme: Kimlik avı, sahtekarların kullandığı en tanınan dolandırıcılık tiplerinden biridir. E-postalar, bildiriler ve toplumsal medya bildirileri yasal ve muteber bir kaynaktan gönderilmiş üzere gösterilir. kimi vakit bu “kaynak” kripto para ile ödeme yapılmasını isteyen bir kredi kartı sağlayıcı, banka ve hükümet yetkilisi olabilir. ondan sonrasında sizi düşünmeden, süratli bir biçimde hareket etmeye zorlarlar.
ESET güvenlik uzmanları teklifleri şöyle özetliyorlar. Sahtekarlıkla savaşmak için en âlâ silah kuşkucu olmaktır. Ne yazık ki internette okuduğumuz her şeyin gerçek olmadığı bir çağda yaşıyoruz. Bu içeriklerin büyük bir kısmı bizi kandırmak ve bize ziyan vermek niyetiyle hazırlanmıştır. Bunu aklınızda bulundurun ve dolandırılmamak için şunları deneyin:
- E-posta, ileti, toplumsal medya üzere bir yollara sizin bilginiz haricinde sizinle irtibata geçenlerle şahsi ayrıntılarınızı paylaşmayın. dostunuz üzere görünebilirler, fakat gerçekte arkadaşlarınızın e-postasını yahut toplumsal hesabını ele geçirmiş bir bilgisayar korsanı olabilirler. Öbür bir bağlantı formülü kullanarak dostunuza ulaşıp bunu teyit edin
- Bir şey gerçek olamayacak kadar yeterliyse büyük olasılıkla gerçek değildir. Tüm yatırım fırsatlarına temkinli yaklaşın
- Tüm kripto para hesaplarınızda iki muhafazalı kimlik doğrulama kullanın
- Ön ödeme gerektiren tüm yatırım “fırsatlarından” uzak durun
- Resmi olmayan uygulama mağazalarını asla kullanmayın
- Saygın bir sağlayıcının berbat hedefli yazılım aksisi tahlilini bilgisayarınıza ve taşınabilir aygıtınıza indirin