KeDiDiRKeDi
New member
Barbie oyunun faydaları araştırması
1. Oyuncak bebekle oynamanın faydaları nasıl bir araştırma? (Bkz. 00.44.00)
Küresel oyuncak bebek markası Barbie’nin öncülüğünde, Cardiff Üniversitesi’nden Dr. Sarah Gerson’un baş araştırmacı olduğu ve tıpkı üniversiteden kıdemli araştırmacıların katıldığı çocukların oyuncak bebekle oynamasının faydaları üzerine yapılmış bir çalışma. Yapılan bu araştırma doğal bir ortamda oyuncak bebeklerle oynamanın çocuklar üstündeki etkisinin araştırılması emeliyle nörobilimin kullanıldığı birinci bilimsel çalışma olma özelliği taşıyor.
2. Araştırma nasıl yapıldı ve bu araştırmanın nörobilimi kullanan birinci araştırma olması neyi tabir ediyor? (00:01:31)
Çalışmanın öncesinde bir literatür taraması yapıldı. Akabinde birincil araştırma olan İşlevsel Kızılötesine Yakın Spektroskopi Testi (fNIRS) yaklaşık 6 ay sürdü ve 2019 yılı boyunca aileler de çalışmaya dahil edildi. 4-8 yaş ortası 42 çocuk (20 oğlan ve 22 kız) ile gerçekleştirilen çalışmada datalar 33 çocuktan eksiksiz olarak toplandı. Testler, denetimli bir test odasında hür hareket etmeye imkan tanıyan ve başa takılan başlıklardan meydana gelen son teknoloji eseri ‘fNIRS’ ekipmanı ile yapıldı. Her farklı oyun tipine ait beyin aktivitesinin farklı bir biçimde yakalanabilmesi için çocukların oyunları farklı kısımlara ayrıldı. Kendi başına oyuncak bebeklerle oynama, öbür bir şahısla oyuncak bebeklerle oynama, kendi başına tablet oyunuyla oynama ve öbür bir şahısla tablet oyunuyla oynama. Burada kelamını ettiğimiz ‘başka bir kişi’ araştırma bakılırsavlisiydi. Kullanılan oyuncak bebekler içinde ise çeşitli Barbie oyun setleri, Barbie’nin mesleklerine ilişkin oyun kümesinde bulunan meslek oyun setleri, Barbie’nin Hayal Konutu Oyun Seti ve Barbie’nin şirin hayvan dostlarının olduğu bir oyun seti vardı. Tecrübede tutarlılık sağlanması için setler her çocuk teste başlamadan evvel başlangıçtaki yerlerine konuldu.
Çocuk gelişimi alanında yaptığı çalışmalarla bilinen Psikolog Piaget’in dönüm noktası niteliğindeki bilişsel gelişim kuramını yayımlamasından bu yana; hayali oyunun tesirlerinin çocukların toplumsal marifetleri ve yaratıcılığı açısından olumlu olduğu düşünülmekle birlikte, hiç bir vakit beyin seviyesinde bilimsel manada kanıtlanmamıştır. Bu çalışma, çocuk gelişim biliminin duayeni olarak kabul edilen Jean Piaget’in oyun oynamanın toplumsallık olduğu konusundaki kimi temel teorilerinin, öncesinden belirlenmiş bir kıssa olmadan; oyuncak bebeklerle oynama esnasında beynin nasıl etkinleştiğini ortaya koymak üzere beyin seviyesinde kanıtlandığı birinci çalışmadır.
3. Nörobilime bakılırsa oyuncak bebekle oynamanın faydaları nelerdir? (Bkz. 00.05.15)
Cardiff Üniversitesi çocuk gelişimi araştırma kümemiz, yakın vakitte bebeklerle tek başlarına oynarken bile çocukların beyinlerinin, öbür beşerlerle etkileşime girdiklerindeki üzere faal olduğuna dair deliller buldu. Oyuncak bebeklerle oynamak, çocukların toplumsal etkileşimleri prova etmelerine yardımcı olabilir ve gelecekte empati ve toplumsal marifetleri geliştirmelerine imkan tanır. Bunun, çocuklarının toplumsal ve akademik gelişimiyle ilgili tasa duyan ebeveynleri biraz rahatlatacağını umuyoruz.
Yaptığımız bu çalışmada, bebeklerle yahut tabletlerle kendi başlarına ve oyun arkadaşlarıyla oynadıkları sırada 4-8 yaş ortası çocukların beyinlerinde neler olduğunu araştırdık. Beynin insanların diğerlerini düşünürken ve onlarla etkileşime girerken kullandığı bir kısmını inceledik. Bu, ebeveynler olarak bizim için uygun haber. Çocuğunuz, tek başına oyuncak bebeklerle oynarken arkadaşlarıyla nasıl etkileşim kurabileceğinin pratiğini yapabilir. Bu oyun, arkadaşlarının nasıl hissedebileceğini ve kendilerinin buna nasıl reaksiyon verebileceklerini düşünmelerine imkan tanır. bir fazlaca ebeveyn, çocuğunun geleceğe toplumsal olarak hazır olup olmadığı konusunda kaygı duyar. Empatiyi geliştirmek, mevcut ortamda her zamankinden daha değerlidir. Çocukların toplumsal maharetlerini uygulaması ve diğer birinin bakış açısını anlamaya çalışması her vakit değerli olacaktır.
4. Ne cins oyunlar çocukların öğrenmesine yardımcı olur? (Bkz. 00.07.14)
Ebeveynlere çocuklarının öğrenmesine hangi oyuncakların yardımcı olduğunu düşündükleri sorulduğunda, çoklukla evvelinde tanımlanmış sorunlar ve tahliller içeren oyunlara ve oyuncaklara vurgu yaparlar. Birçoğu, direkt bilim yahut matematiği içermeyen oyuncakların “sadece cümbüş amaçlı” olduğunu ve tıpkı faydaları getirmediğini düşünür. Kimileri ise faydalı gördükleri faaliyet şemsiyesine sanatı ve yaratıcı oyunu dahil etmeye başladı. Öte yandan ebeveynler tarafınca oyuncak bebekle oynamanın ekseriyetle eğitici bir yararı olmadığı düşünülüyor. Araştırmamız bu algıyı değiştirecek bilgiler veriyor ve bize oyuncak bebekle oynamanın çocukların öğrenmesine yardımcı olmak açısından pahalı olduğunu gösteriyor.
Çocuklar; oyuncak bebeklerle oynarken ekseriyetle yüzeyde sıradan görünebilen, fakat çocuğa toplumsal ve duygusal marifetler geliştirmesi için fırsatlar sunan karakterler içinde geçen sahneleri canlandırırlar. Barbie üzere bebekler, çocukların sonsuz sayıda senaryo ile özdeşleşmelerine ve hayal etmelerine yardımcı olabilecek profesyonel roller ve üniformalar (bir yargıç, bir futbolcu yahut tekerlekli sandalyedeki bir oyuncak bebek) üzere fazlaca çeşitli karakterler ve aksesuarlar sunuyor.
Oyun arkadaşı; ebeveynler açısından bağlantılar ve öbür beşerler hakkında bilgi edinmek ve oburlarının hislerini tanımak (empati olarak bilinir) için değerlidir. Bu tahminen de birfazlaca ebeveynlik forumunda ve haberde ebeveynlerin toplumsal izolasyonun çocukların gelişmenini nasıl engelleyebileceği konusundaki endişelerinin tartışılmasının sebebidir. Evvelki araştırmalarda daha sık sembolik oyun oynayan çocukların, oynamayan çocuklara nazaran daha gelişmiş toplumsal anlayış ve empati marifetlerine sahip oldukları tespit edilmiştir. Bu da sembolik oyun oynamanın bu marifetleri geliştirmek açısından yararlı olabileceğini düşündürmektedir.
5. Ebeveynler, bebekle oynamayı hafifçee alırlar. Araştırma beraberinde bu önyargıyı da yıkmadı mı? (Bkz. 00.08.41)
Yıktı elbet… Araştırmamız bu algıyı değiştirecek bilgiler veriyor ve bize oyuncak bebekle oynamanın çocukların öğrenmesine yardımcı olmak açısından kıymetli olduğunu gösteriyor. Ebeveynler, sayılar yahut harflerle ilgili olmadığı için bu mevzuyu okul açısından kritik bir maharet olarak görmezler. Diğerleriyle etkileşime girebilmek ve onlarla alaka kurabilmek, öğrenmeye başlamadan evvel gereklidir. Empati geliştirmek; kendinizi oburunun yerine koyabilmek, beşerlerle güzel geçinmek, okul ömründe olduğu kadar daha sonraki devirlerde de de pek değerlidir. Empati ve toplumsal anlayış çocukların refahını, akademik muvaffakiyetini, gerçek memnunluğunu, münasebet memnuniyetini, dirençli olma ve zorluklardan kurtulma maharetlerini varsayım etmede kilit rol oynar. Nezaketi, olumlu toplumsal davranışları ve uygar yüreği teşvik eder. Zorbalığa, saldırganlığa ve ırkçılığa karşı ise tesirli bir panzehirdir.
6. Çocuğun mizacı oyun seçiminde tesirli mi? (Bkz. 00.10.58)
Çocukların mizaçları, davranışlarını tesirler. Dünyayı algılama biçimleri, yaşantılarını nasıl deneyimledikleri, kendilerine ve ötekine dair inançları da oyunlarına yansır. Her çocuğun kendine has yapısı ve gereksinimi vardır. bir hayli oyun terapisi kuramcısı çocukların içsel bir gelişim kapasitesiyle dünyaya geldiklerini savunur. Çocukların oynamayı tercih ettiği oyunlar; kendi ilgi alanlarını yansıtan, geliştirmeye açık oldukları, kimi vakit geliştirmeleri gereken alanlardır. Öte yandan bir epey yetişkin yeni edindiği bilgiyi tekrar ederek pekiştirirken, çocuklar da yaşama dair dinamikleri tekrar yeniden oynayarak anlar ve anlamlandırırlar. Vakit zaman kendilerini zorlayan süreçleri yine eden oyunlarla geride bırakmaya çalışırlar. Burada ebeveynlere düşen en temel sorumluluk; çocuklarının sinyallerini takip etmek, muhtaçlıklarını okumaya uğraş etmek, onları tanımak, çocuklarıyla uyumlanmak, kollayan, kapsayan, his düzenlemesi konusunda çocuğuna takviye veren bir ebeveyn olmaktır.
7. Ebeveynler oyunda çocuklarında neleri gözlemleyebilir? Çocuğun oyununa müdahale etmek gerçek mu? (Bkz. 00.12.02)
Çocuklar hayatlarında gözlemledikleri, deneyim ettikleri bir hayli şeyi evcilik oyunlarına yansıtırlar. Ebeveynlerin bir gözlemciden çok, şayet çocukları da dilek ediyorsa; oyuna eşlik eden bir oyun arkadaşı pozisyonunda olmaları değerlidir. Çocukların oyunlar esnasındaki telaffuzları, vücut lisanları, davranışları, tekrar eden sahneler, hangi oyuncakların oyun içerisinde kullanıldığı kıymetlidir. Bilhassa yeniden eden oyun temaları çocuğun öğrenmeye çalıştığı bir dinamik hakkında bilgi veriyorken, kimi vakit takıldığı ve aşmaya çalıştığı bir bahse dair de bir şeyler anlatıyor olabilir. Evcilik oyunları, kıymetli hayali oyunlardandır. Görünenin ötesindeki metaforu okumaya çaba etmek değerlidir. Bunu yaparken; bir oyun terapisti üzere olmadan, öğretme ve ders verme derdini bir kenara koyarak samimi bir biçimde, çocuğun verdiği rollere girerek, çocuğun akışında ona eşlik etmek epey kıymetlidir. Oyunun kendisi alakadır.
8. Barbie bebeklerin bu kadar sevilmesinin altında ne yatıyor sizce? (Bkz. 00.15.05)
Barbie bebek oyunu 60 yıllık bir geçmişe sahip. Üstelik üniversal bir oyun haline geldi. Bu kadar sevilmesinin ve tercih edilmesinin en büyük niçinlerinden biri, Barbie’nin çocuklara etraflarında gördükleri, deneyimledikleri, hatta çabucak hemen deneyimlemedikleri, yaşama dair bir fazlaca süreci, oyun içerisinde öğrenmelerine imkan sağlıyor olması. Oyuncak bebekler aracılığıyla çocuklar oyunda bakım, besleme, şefkat, çatışma, yapı, çaba üzere temaları deneyim ediyorlar.
9. Barbie bebeklerin kusursuz görünümü eleştiriliyordu. Fakat sonrasındasında farklı renklerde, boyutlarda, cinsiyetlerde ve özelliklerde Barbie bebekler de yapıldı. Bu mevzuyu çocukların toplumsal anlayış ve empati kurma hünerleri açısından nasıl değerlendiriyorsunuz? (Bkz. 00.17.02)
Evet… Değişim ve dönüşüm kaçınılmazdır. Barbie markası yaptığı araştırmalar ve anket çalışmalarında, ebeveynlerin, çocuklarının geliştirmelerini diledikleri en temel hünerlerin başında ‘empati’ olduğu kararına ulaştı. Farklı renklerde, vücutlarda, meslek kümelerinde olan özgün Barbie oyuncaklarıyla birlikte, çocuklar kendini ve başkasını manaya ve süreçleri içselleştirme konusunda değerli pratikler kazanıyor. Ferdi farklılıklarımıza oyuncaklarla birlikte yapılan atıflar, çocukların oyunlarında çeşitli durumları canlandırmasına ilham oluyor. Bu oyunlar çocukların empati ve toplumsal hünerlerinin oyun ortasında desteklenmesine yardımcı oluyor.
10. Oyuncak bebeklerle oğlanların oynaması da epey tartışılan bir bahisti. Barbie “Bebek ile kız oynar” algısını nasıl yıktı? Bebekle oynamanın cinsiyeti var mıdır? (Bkz. 00.18.52)
Araştırmaya katılan çocukların yarısı kız, yarısı oğlandı. Bu araştırmada hem kızlar hem oğlanlar oyuncak bebeklerle doğal bir biçimde oynarlarken, başlarına onların serbestçe hareket etmesine imkan sağlayan bir aygıt takıldı. Bu aygıt çocukların oyun esnasında beyin hareketlerini görüntüleyen bir aygıttı. Araştırma esnasında nöro-görüntülemenin yanı sıra çocukların, oyundaki davranışları, kelamları, mimikleri, jestleri de görüntülendi. Araştırma sonuçlarının cinsiyetten bağımsız sonuçları olduğunu biliyoruz. Hem kızlar birebir vakitte oğlanlar oyuncak bebeklerle oynarken beyinlerindeki toplumsal etkileşim ve empatiyle alakalı olan kısımları aktive oldu. Öte yandan süreci toplumsal cinsiyet eşitliği açısından da düşündüğümüzde hem kızlar hem oğlanlar ömürde deneyim ettikleri süreçleri oyunlarına yansıtma ve deneyimleme gereksinimi içerisinde oluyorlar. Bu oyunlar içerisinde bakım alma, verme, besleme üzere hayat rutinlerinin izdüşümleri oluyor. Temel ömür pratiklerini oyun içerisinde yeniden tekrar oynayarak öğrenen çocuklar, hem de lisan, bilişsel, toplumsal, duygusal ve motor hünerlerini de geliştirme fırsatı elde ediyorlar. Tüm bu hünerlerin sadece kızların muhtaçlığı olmadığı aşikardır. Tüm farklılıklarımızla ahenk içerisinde yaşayan bir toplum olmak erken devirden itibaren çocukluk boyunca öğrenilebilecek, deneyimlenebilecek ve bu biçimdece geliştirilebilecek empati ve toplumsal marifetlerle mümkün olacaktır.
11. Pandemi niçiniyle vaktimizin birçoklarını meskende geçiriyoruz. Çocuklarda bu vakitte eskisi kadar sosyalleşemiyorlar. Bebek oyunları çocukların öğrenme ve kendi kendine oyun kurma hünerlerini nasıl etkiliyor? Pandemi süreci bunu nasıl etkiledi? (Bkz. 00.20.41)
Cardiff Üniversitesi’nde yapılan bu çalışma bize oyunlara dair epey değerli bilimsel bilgiler sundu. Oyuncak bebeklerle oynamak beynin empati ve toplumsal bilgiyi sürece bölgesini etkin hale getiriyor. ötürüsıyla oyuncak bebekle tek başına bile oynandığında çocuklar gerçek yaşama dair bir hayli beceriyi prova edebilme fırsatı elde ediyorlar. şüphesiz ülkü şartlarda çocuklarının akranlarıyla vakit geçirmesini ve bir arada de oynamalarını diliyoruz. Lakin bunun mümkün olmadığı pandemi üzere şartlarda da çocukların oyuncak bebeklerle oynadıkları sembolik oyunların, onların duygusal maharetlerini geliştirdiğini söyleyebiliriz. Bu oyunlar aracılığıyla çocuklar toplumsal münasebetlere katılmak, toplumsal işaretleri okumak, yorumlamak ve cevap vermek konusunda ustalaşıyorlar.
Sponsorlu içerik
Alıntıdır
1. Oyuncak bebekle oynamanın faydaları nasıl bir araştırma? (Bkz. 00.44.00)
Küresel oyuncak bebek markası Barbie’nin öncülüğünde, Cardiff Üniversitesi’nden Dr. Sarah Gerson’un baş araştırmacı olduğu ve tıpkı üniversiteden kıdemli araştırmacıların katıldığı çocukların oyuncak bebekle oynamasının faydaları üzerine yapılmış bir çalışma. Yapılan bu araştırma doğal bir ortamda oyuncak bebeklerle oynamanın çocuklar üstündeki etkisinin araştırılması emeliyle nörobilimin kullanıldığı birinci bilimsel çalışma olma özelliği taşıyor.
2. Araştırma nasıl yapıldı ve bu araştırmanın nörobilimi kullanan birinci araştırma olması neyi tabir ediyor? (00:01:31)
Çalışmanın öncesinde bir literatür taraması yapıldı. Akabinde birincil araştırma olan İşlevsel Kızılötesine Yakın Spektroskopi Testi (fNIRS) yaklaşık 6 ay sürdü ve 2019 yılı boyunca aileler de çalışmaya dahil edildi. 4-8 yaş ortası 42 çocuk (20 oğlan ve 22 kız) ile gerçekleştirilen çalışmada datalar 33 çocuktan eksiksiz olarak toplandı. Testler, denetimli bir test odasında hür hareket etmeye imkan tanıyan ve başa takılan başlıklardan meydana gelen son teknoloji eseri ‘fNIRS’ ekipmanı ile yapıldı. Her farklı oyun tipine ait beyin aktivitesinin farklı bir biçimde yakalanabilmesi için çocukların oyunları farklı kısımlara ayrıldı. Kendi başına oyuncak bebeklerle oynama, öbür bir şahısla oyuncak bebeklerle oynama, kendi başına tablet oyunuyla oynama ve öbür bir şahısla tablet oyunuyla oynama. Burada kelamını ettiğimiz ‘başka bir kişi’ araştırma bakılırsavlisiydi. Kullanılan oyuncak bebekler içinde ise çeşitli Barbie oyun setleri, Barbie’nin mesleklerine ilişkin oyun kümesinde bulunan meslek oyun setleri, Barbie’nin Hayal Konutu Oyun Seti ve Barbie’nin şirin hayvan dostlarının olduğu bir oyun seti vardı. Tecrübede tutarlılık sağlanması için setler her çocuk teste başlamadan evvel başlangıçtaki yerlerine konuldu.
Çocuk gelişimi alanında yaptığı çalışmalarla bilinen Psikolog Piaget’in dönüm noktası niteliğindeki bilişsel gelişim kuramını yayımlamasından bu yana; hayali oyunun tesirlerinin çocukların toplumsal marifetleri ve yaratıcılığı açısından olumlu olduğu düşünülmekle birlikte, hiç bir vakit beyin seviyesinde bilimsel manada kanıtlanmamıştır. Bu çalışma, çocuk gelişim biliminin duayeni olarak kabul edilen Jean Piaget’in oyun oynamanın toplumsallık olduğu konusundaki kimi temel teorilerinin, öncesinden belirlenmiş bir kıssa olmadan; oyuncak bebeklerle oynama esnasında beynin nasıl etkinleştiğini ortaya koymak üzere beyin seviyesinde kanıtlandığı birinci çalışmadır.
3. Nörobilime bakılırsa oyuncak bebekle oynamanın faydaları nelerdir? (Bkz. 00.05.15)
Cardiff Üniversitesi çocuk gelişimi araştırma kümemiz, yakın vakitte bebeklerle tek başlarına oynarken bile çocukların beyinlerinin, öbür beşerlerle etkileşime girdiklerindeki üzere faal olduğuna dair deliller buldu. Oyuncak bebeklerle oynamak, çocukların toplumsal etkileşimleri prova etmelerine yardımcı olabilir ve gelecekte empati ve toplumsal marifetleri geliştirmelerine imkan tanır. Bunun, çocuklarının toplumsal ve akademik gelişimiyle ilgili tasa duyan ebeveynleri biraz rahatlatacağını umuyoruz.
Yaptığımız bu çalışmada, bebeklerle yahut tabletlerle kendi başlarına ve oyun arkadaşlarıyla oynadıkları sırada 4-8 yaş ortası çocukların beyinlerinde neler olduğunu araştırdık. Beynin insanların diğerlerini düşünürken ve onlarla etkileşime girerken kullandığı bir kısmını inceledik. Bu, ebeveynler olarak bizim için uygun haber. Çocuğunuz, tek başına oyuncak bebeklerle oynarken arkadaşlarıyla nasıl etkileşim kurabileceğinin pratiğini yapabilir. Bu oyun, arkadaşlarının nasıl hissedebileceğini ve kendilerinin buna nasıl reaksiyon verebileceklerini düşünmelerine imkan tanır. bir fazlaca ebeveyn, çocuğunun geleceğe toplumsal olarak hazır olup olmadığı konusunda kaygı duyar. Empatiyi geliştirmek, mevcut ortamda her zamankinden daha değerlidir. Çocukların toplumsal maharetlerini uygulaması ve diğer birinin bakış açısını anlamaya çalışması her vakit değerli olacaktır.
4. Ne cins oyunlar çocukların öğrenmesine yardımcı olur? (Bkz. 00.07.14)
Ebeveynlere çocuklarının öğrenmesine hangi oyuncakların yardımcı olduğunu düşündükleri sorulduğunda, çoklukla evvelinde tanımlanmış sorunlar ve tahliller içeren oyunlara ve oyuncaklara vurgu yaparlar. Birçoğu, direkt bilim yahut matematiği içermeyen oyuncakların “sadece cümbüş amaçlı” olduğunu ve tıpkı faydaları getirmediğini düşünür. Kimileri ise faydalı gördükleri faaliyet şemsiyesine sanatı ve yaratıcı oyunu dahil etmeye başladı. Öte yandan ebeveynler tarafınca oyuncak bebekle oynamanın ekseriyetle eğitici bir yararı olmadığı düşünülüyor. Araştırmamız bu algıyı değiştirecek bilgiler veriyor ve bize oyuncak bebekle oynamanın çocukların öğrenmesine yardımcı olmak açısından pahalı olduğunu gösteriyor.
Çocuklar; oyuncak bebeklerle oynarken ekseriyetle yüzeyde sıradan görünebilen, fakat çocuğa toplumsal ve duygusal marifetler geliştirmesi için fırsatlar sunan karakterler içinde geçen sahneleri canlandırırlar. Barbie üzere bebekler, çocukların sonsuz sayıda senaryo ile özdeşleşmelerine ve hayal etmelerine yardımcı olabilecek profesyonel roller ve üniformalar (bir yargıç, bir futbolcu yahut tekerlekli sandalyedeki bir oyuncak bebek) üzere fazlaca çeşitli karakterler ve aksesuarlar sunuyor.
Oyun arkadaşı; ebeveynler açısından bağlantılar ve öbür beşerler hakkında bilgi edinmek ve oburlarının hislerini tanımak (empati olarak bilinir) için değerlidir. Bu tahminen de birfazlaca ebeveynlik forumunda ve haberde ebeveynlerin toplumsal izolasyonun çocukların gelişmenini nasıl engelleyebileceği konusundaki endişelerinin tartışılmasının sebebidir. Evvelki araştırmalarda daha sık sembolik oyun oynayan çocukların, oynamayan çocuklara nazaran daha gelişmiş toplumsal anlayış ve empati marifetlerine sahip oldukları tespit edilmiştir. Bu da sembolik oyun oynamanın bu marifetleri geliştirmek açısından yararlı olabileceğini düşündürmektedir.
5. Ebeveynler, bebekle oynamayı hafifçee alırlar. Araştırma beraberinde bu önyargıyı da yıkmadı mı? (Bkz. 00.08.41)
Yıktı elbet… Araştırmamız bu algıyı değiştirecek bilgiler veriyor ve bize oyuncak bebekle oynamanın çocukların öğrenmesine yardımcı olmak açısından kıymetli olduğunu gösteriyor. Ebeveynler, sayılar yahut harflerle ilgili olmadığı için bu mevzuyu okul açısından kritik bir maharet olarak görmezler. Diğerleriyle etkileşime girebilmek ve onlarla alaka kurabilmek, öğrenmeye başlamadan evvel gereklidir. Empati geliştirmek; kendinizi oburunun yerine koyabilmek, beşerlerle güzel geçinmek, okul ömründe olduğu kadar daha sonraki devirlerde de de pek değerlidir. Empati ve toplumsal anlayış çocukların refahını, akademik muvaffakiyetini, gerçek memnunluğunu, münasebet memnuniyetini, dirençli olma ve zorluklardan kurtulma maharetlerini varsayım etmede kilit rol oynar. Nezaketi, olumlu toplumsal davranışları ve uygar yüreği teşvik eder. Zorbalığa, saldırganlığa ve ırkçılığa karşı ise tesirli bir panzehirdir.
6. Çocuğun mizacı oyun seçiminde tesirli mi? (Bkz. 00.10.58)
Çocukların mizaçları, davranışlarını tesirler. Dünyayı algılama biçimleri, yaşantılarını nasıl deneyimledikleri, kendilerine ve ötekine dair inançları da oyunlarına yansır. Her çocuğun kendine has yapısı ve gereksinimi vardır. bir hayli oyun terapisi kuramcısı çocukların içsel bir gelişim kapasitesiyle dünyaya geldiklerini savunur. Çocukların oynamayı tercih ettiği oyunlar; kendi ilgi alanlarını yansıtan, geliştirmeye açık oldukları, kimi vakit geliştirmeleri gereken alanlardır. Öte yandan bir epey yetişkin yeni edindiği bilgiyi tekrar ederek pekiştirirken, çocuklar da yaşama dair dinamikleri tekrar yeniden oynayarak anlar ve anlamlandırırlar. Vakit zaman kendilerini zorlayan süreçleri yine eden oyunlarla geride bırakmaya çalışırlar. Burada ebeveynlere düşen en temel sorumluluk; çocuklarının sinyallerini takip etmek, muhtaçlıklarını okumaya uğraş etmek, onları tanımak, çocuklarıyla uyumlanmak, kollayan, kapsayan, his düzenlemesi konusunda çocuğuna takviye veren bir ebeveyn olmaktır.
7. Ebeveynler oyunda çocuklarında neleri gözlemleyebilir? Çocuğun oyununa müdahale etmek gerçek mu? (Bkz. 00.12.02)
Çocuklar hayatlarında gözlemledikleri, deneyim ettikleri bir hayli şeyi evcilik oyunlarına yansıtırlar. Ebeveynlerin bir gözlemciden çok, şayet çocukları da dilek ediyorsa; oyuna eşlik eden bir oyun arkadaşı pozisyonunda olmaları değerlidir. Çocukların oyunlar esnasındaki telaffuzları, vücut lisanları, davranışları, tekrar eden sahneler, hangi oyuncakların oyun içerisinde kullanıldığı kıymetlidir. Bilhassa yeniden eden oyun temaları çocuğun öğrenmeye çalıştığı bir dinamik hakkında bilgi veriyorken, kimi vakit takıldığı ve aşmaya çalıştığı bir bahse dair de bir şeyler anlatıyor olabilir. Evcilik oyunları, kıymetli hayali oyunlardandır. Görünenin ötesindeki metaforu okumaya çaba etmek değerlidir. Bunu yaparken; bir oyun terapisti üzere olmadan, öğretme ve ders verme derdini bir kenara koyarak samimi bir biçimde, çocuğun verdiği rollere girerek, çocuğun akışında ona eşlik etmek epey kıymetlidir. Oyunun kendisi alakadır.
8. Barbie bebeklerin bu kadar sevilmesinin altında ne yatıyor sizce? (Bkz. 00.15.05)
Barbie bebek oyunu 60 yıllık bir geçmişe sahip. Üstelik üniversal bir oyun haline geldi. Bu kadar sevilmesinin ve tercih edilmesinin en büyük niçinlerinden biri, Barbie’nin çocuklara etraflarında gördükleri, deneyimledikleri, hatta çabucak hemen deneyimlemedikleri, yaşama dair bir fazlaca süreci, oyun içerisinde öğrenmelerine imkan sağlıyor olması. Oyuncak bebekler aracılığıyla çocuklar oyunda bakım, besleme, şefkat, çatışma, yapı, çaba üzere temaları deneyim ediyorlar.
9. Barbie bebeklerin kusursuz görünümü eleştiriliyordu. Fakat sonrasındasında farklı renklerde, boyutlarda, cinsiyetlerde ve özelliklerde Barbie bebekler de yapıldı. Bu mevzuyu çocukların toplumsal anlayış ve empati kurma hünerleri açısından nasıl değerlendiriyorsunuz? (Bkz. 00.17.02)
Evet… Değişim ve dönüşüm kaçınılmazdır. Barbie markası yaptığı araştırmalar ve anket çalışmalarında, ebeveynlerin, çocuklarının geliştirmelerini diledikleri en temel hünerlerin başında ‘empati’ olduğu kararına ulaştı. Farklı renklerde, vücutlarda, meslek kümelerinde olan özgün Barbie oyuncaklarıyla birlikte, çocuklar kendini ve başkasını manaya ve süreçleri içselleştirme konusunda değerli pratikler kazanıyor. Ferdi farklılıklarımıza oyuncaklarla birlikte yapılan atıflar, çocukların oyunlarında çeşitli durumları canlandırmasına ilham oluyor. Bu oyunlar çocukların empati ve toplumsal hünerlerinin oyun ortasında desteklenmesine yardımcı oluyor.
10. Oyuncak bebeklerle oğlanların oynaması da epey tartışılan bir bahisti. Barbie “Bebek ile kız oynar” algısını nasıl yıktı? Bebekle oynamanın cinsiyeti var mıdır? (Bkz. 00.18.52)
Araştırmaya katılan çocukların yarısı kız, yarısı oğlandı. Bu araştırmada hem kızlar hem oğlanlar oyuncak bebeklerle doğal bir biçimde oynarlarken, başlarına onların serbestçe hareket etmesine imkan sağlayan bir aygıt takıldı. Bu aygıt çocukların oyun esnasında beyin hareketlerini görüntüleyen bir aygıttı. Araştırma esnasında nöro-görüntülemenin yanı sıra çocukların, oyundaki davranışları, kelamları, mimikleri, jestleri de görüntülendi. Araştırma sonuçlarının cinsiyetten bağımsız sonuçları olduğunu biliyoruz. Hem kızlar birebir vakitte oğlanlar oyuncak bebeklerle oynarken beyinlerindeki toplumsal etkileşim ve empatiyle alakalı olan kısımları aktive oldu. Öte yandan süreci toplumsal cinsiyet eşitliği açısından da düşündüğümüzde hem kızlar hem oğlanlar ömürde deneyim ettikleri süreçleri oyunlarına yansıtma ve deneyimleme gereksinimi içerisinde oluyorlar. Bu oyunlar içerisinde bakım alma, verme, besleme üzere hayat rutinlerinin izdüşümleri oluyor. Temel ömür pratiklerini oyun içerisinde yeniden tekrar oynayarak öğrenen çocuklar, hem de lisan, bilişsel, toplumsal, duygusal ve motor hünerlerini de geliştirme fırsatı elde ediyorlar. Tüm bu hünerlerin sadece kızların muhtaçlığı olmadığı aşikardır. Tüm farklılıklarımızla ahenk içerisinde yaşayan bir toplum olmak erken devirden itibaren çocukluk boyunca öğrenilebilecek, deneyimlenebilecek ve bu biçimdece geliştirilebilecek empati ve toplumsal marifetlerle mümkün olacaktır.
11. Pandemi niçiniyle vaktimizin birçoklarını meskende geçiriyoruz. Çocuklarda bu vakitte eskisi kadar sosyalleşemiyorlar. Bebek oyunları çocukların öğrenme ve kendi kendine oyun kurma hünerlerini nasıl etkiliyor? Pandemi süreci bunu nasıl etkiledi? (Bkz. 00.20.41)
Cardiff Üniversitesi’nde yapılan bu çalışma bize oyunlara dair epey değerli bilimsel bilgiler sundu. Oyuncak bebeklerle oynamak beynin empati ve toplumsal bilgiyi sürece bölgesini etkin hale getiriyor. ötürüsıyla oyuncak bebekle tek başına bile oynandığında çocuklar gerçek yaşama dair bir hayli beceriyi prova edebilme fırsatı elde ediyorlar. şüphesiz ülkü şartlarda çocuklarının akranlarıyla vakit geçirmesini ve bir arada de oynamalarını diliyoruz. Lakin bunun mümkün olmadığı pandemi üzere şartlarda da çocukların oyuncak bebeklerle oynadıkları sembolik oyunların, onların duygusal maharetlerini geliştirdiğini söyleyebiliriz. Bu oyunlar aracılığıyla çocuklar toplumsal münasebetlere katılmak, toplumsal işaretleri okumak, yorumlamak ve cevap vermek konusunda ustalaşıyorlar.
Sponsorlu içerik
Alıntıdır