Alerjik hastalıkların tedavisinde prebiyotik ve probiyotiklerin yeri var mı?

Bilgin

Global Mod
Global Mod
Alerjik hastalıklar üzere bağışıklıkla ilişkli hastalıkların sıklığının giderek artması erken devirde mikroplara olan maruziyetin azalmasıyla ilişkilendirilmetedir. Barsak mikrobiyotası( barsakta yaşayan yararlı, ziyanlı, ortakçı bütün mikroorganizmalar) bedendeki en geniş mikrop çeşitliliğini oluşturur ve bu niçinle de bağışıklık sisteminin gelişmeninde en değerli rolü oynadığı düşünülmektedir. Bu bilgiler alerjik hastalıkların tedavisinde barsaktaki mikrobik içeriğin değiştirilmesinin tesirli olabileceğini akla getirmiş ve bu hususta fazlaca sayıda çalışma yapılmaya başlanmıştır.

Probiyotik ve prebiyotikler nelerdir?

İnsanların ve hayvanların sağlıklı bir ömür sürdürebilmesi için sağlıklı bir gastrointestinal (mide-barsak) sisteme sahip olmaları gerekmektedir. Probiyotik bakteriler kâfi ölçüde ağız yoluyla alındıklarında hastalık yapan mikroorganizmaların üremesini maniler, besinlerin sindirilmesini kolaylaştırır ve immün sistemi güçlendirir. Probiyotik besinler ise içerisinde raf ömrü sonuna kadar kâfi ölçülerde canlı probiyotik mikroorganizma (108 cfu/gram) içeren yoğurt, kefir üzere besinlerdir. Prebiyotikler ise mide içerisinde sindirime uğramadan barsağa geçebilen ve buradaki insan bedenine dost probiyotik bakterilerin çoğalmasını sağlayan kompleks karbonhidrat yapıdaki besinlerdir.

Atopik Egzama ve Probiyotik Tedavisi

Atopik egzama çocukların %5-20 ortasını etkileyen çocukluk periyodunun en sık görülen hasta deri hastalığıdır. Barsaktaki mikrofloranın (barsakta yerleşik bakterilerin) içeriği atopik egzaması olan ve olmayan çocuklarda farklılık göstermektedir ve içerikteki bu farklılıkların etkin egzama gelişimi öncesinde olabileceği düşünülmektedir. Çalışmalarda bu husus ile ilgili en sık bulunan sonuç egzamalı bebeklerin gaytalarında Bifidobakteri çeşitlerinin azalması formundadır. Probiyotikler tüm dünyada fermente süt eserleri formunda tüketilmektedirler. Probiyotiklerin tesirleri tiplere nazaran çeşitlilik göstermektedir.

Atopik egzamada probiyotik tedavisi ile ilgili olarak 0-55 yaş ortası 2599 hastanın katıldığı 35 çalışmanın bilgileri 2018 Kasım ayında (en güncel) tahlil edilmiştir. Bu çalışmalarda Lactobacillus ve Bifidobacteri tipleri tek başlarına ya da öteki bakterilerle karıştırılarak ya da prebiyotiklerle kullanılmıştır. Sonuç olarak, egzama ciddiyetinde ve hastaların ömür kalitesinde fazlaca az ya da hiç değişiklik olmadığı görülmüştür. Egzama da probiyotik tedavisi önerilmesi için daha fazla delil grektiği belirtilmiştir. Ayrıyeten fazlaca küçük ya da bağışıklık yetmezliği olanlarda dikkatli kullanılması önerilmiştir.

Astım ve Probiyotik Tedavisi

Astım çocukluk devrinin en sık görülen akciğer hastalığıdır. Son vakit içinderda probiyotiklerin barsak mikrobiotasını etkileyerek astımda bronşlarda görülen yangıyı (hassasiyet, kızarıklık) azaltabileceği ön görüsüyle biroldukça çalışma yapılmıştır. 2018 yılında 910 astım tanısı almış olan çocuk hastanın katıldığı 11 çalışmanın dataları değerlendirilmiştir. Fakat bu çalışmaların az sayıda hasta ile yapıldığı ve çalışmalarda Lactobacillus, Bifidobakteri, Streptococus üzere farklı probiyotiklerin kullanıldığı belirtilmiş. Sonuç olarak probiyotik tedavisinin çocukluk çağı astımında daha az astım atağı geçirmeyi sağlayabileceği, lakin gündüz ve gece olan astım yakınmalarına ve teneffüs işlevleri açısından kıymetli bir yarar sağlamadığı görülmüştür. Astım tedavisnde probiyotik önerilmesi için daha fazla delile gereksinim vardır.

Alerjik Rinit ve Probiyotik Tedavisi

Alerjik rinit tüm toplumun %10-30’unu etkileyen, burun akıntısı, tıkanıklığı, gözlerde kaşıntı ve akıntı , hapşırık üzere yakınmalarla seyreden bir hastalıktır. Sıklığının giderek artması alerjik rinitin tedavisi ile ilgili çalışmaları arttırmıştır. 1919 hastada yapılmış 21 çalışmanın değerlendirildiği bir araştırmada çalışmalarda farklı probiyotik tedavisinin hastaların şikayetlerinin azalmasında ve ömür kalitelerinin artmasında yararı olabileceği fakat çalışmalarda farklı cins bakteriler kullanıldığından standardize edilemediği ve daha fazla bilimsel delile gereksinim duyulduğu belirtilmiştir.

Besin Alerjisi ve Probiyotik Tedavisi

Besin alerjenleri bireyin immun sistemi tarafınca tanınarak alerjik bulgulara yol açar. Bunların ortasında en kıymetlisi anafilaksi olarak isimlendirilen ağır alerjik tepkidir. Çocuklarda erişkinlere göre besin alerjisi sık görülür. En sık süt, yumurta, kuruyemiş, buğday, kabuklu deniz eserleri ve balık ile olan alerjilere rastlanır. Probiyotiklerin barsakta oluşan alerjik cevabı düzelterek tesir edebileceği düşünülmüştür.

2018 yılında 895 inek sütü alerjisi olan çocuk hastanın değerlendirildiği bir yayında probiyotiklerin inek sütü alerjisi olan çocukların yakınmalarında ölçülü bir düzelme sağladığını göstermiştir. Çocuklarda inek sütünün tolere edilmesini sağlamakla ilgili olarak probiyotik tedavisinin etkisinin kesin olarak belirtilemeyeceği fakat Lactobacillus rhamnosus GG tedavisinin inek sütü alerjisi olan çocuklarda inek sütünün tolere edilmesini sağlayabileceği belirtilmiştir.