15 gün yakıyorlar: Evladın üzere yanında bakıyorsun ki sana para kazandırsın

PembePembe

New member
Bilecik’te yemyeşil tabiat örtüsü ortasındaki orman köyünde yaşayan vatandaşlar, yaklaşık çeyrek asırdır ekmeklerini mangal kömüründen çıkarıyor.

Sabahın birinci ışıklarıyla işe başlayan Hasandere köylüleri, Orman İşletme Müdürlüğünce kesite ayrılan meşe ağaçlarını motorlu testerelerle kesiyor.

AA


Sistemli biçimde yığarak küçük bir zirve haline getirdikleri odunların üzeri ile etrafını meşe yaprağı ve toprakla kapatan Hasandereliler, günlerce yavaş yavaş yanan ateşin başında nöbet tutuyor.

Alevlerin sıcaklığı ve etrafı karartan dumanın ortasında günde 15 saate yakın ter döken köylülerin ellerinden, yüzlerinden is eksik olmuyor. Köylüler, ayda ortalama 10 ton ürettikleri mangal kömürünü etraf vilayetlere pazarlıyor.

AA


Ayıklama, seyreltme gayesiyle kesilen meşe odunlarını kullanıyorlar

Muhtar Erkut Akmanlar, 35 haneli olan köyün 1800’lü yılların ikinci yarısında bölgeye yerleşen ataları tarafınca kurulduğunu söylemiş oldu.

AA


Hasandere’de meşe kömürü üretiminin hayli eskiye dayandığını fakat vakit içinde terk edildiğini belirten Akmanlar, “Kömürün et mangal, restoran üzere yerlerde muhtaçlık duyulması ve maddi karşılığının oluşmasıyla köylülerimizle oturduk konuştuk, ‘Kömür ruhsatı alalım, köyde kömür yapılsın’ diye karar verdik. 20-25 seneyi buldu” diye konuştu.

Akmanlar, üretimin epey sıkıntı ve birfazlaca basamak gerektiren bir iş olduğunu vurguladı.

AA


Ayıklama, kömür için seyreltme gayesiyle ormandan kesilen odunları kullandıklarını lisana getiren Akmanlar, şu ayrıntıları paylaştı:

“Odunlar dizilir, saman ve ot geçmesin diye ıslatılıp etrafı sarılır. sonrasındasında da üzerine toprak örtülür. Bundan daha sonra ateşleme kademesi vardır. 1-2 saat yanar. Büsbütün tutuştuğunu anladığımız vakit üstünden kapatırız. Altından yavaşça bir delik açılır. Yavaş yavaş yanar, ortasındaki odunun ölçüsüne bakılırsa gün kıymetlidir. 1 ton koyarsan 3-5 günde yanar. 10 ton koyarsan 15 günde yanar. Odunu kesip getirmesi, ocağı ateşlemesi, kapatması burada tozun ortasında sıkıntı oluyor. Kömür ocağında çalışanların madende çalışanlardan farkı yok. Babadan oğula gidiyor. Çok uygun bir para değil ancak peşin para olduğu için beşerler buna yöneldi.”

AA


“Evladın üzere yanında bakıyorsun ki sana para kazandırsın”

Üreticilerden Eser Kayhan da 33 yaşında olduğunu, babasından öğrendiği mesleği 20 yıldır sürdürdüğünü anlattı.

AA


Ateş yaktıkları alanda konteynerde kaldıklarına değinen Kayhan, “Gece gündüz ocaklar deliniyor. Zahmeti epey. Karşıdan bakan biri için kolay lakin değil. 10 gün bekliyoruz. Sırasıyla odunu diziyorsun, örtüyorsun. 12 gün yanında yatıyorsun. Evladın üzere yanında bakıyorsun ki sana para kazandırsın” tabirini kullandı.

AA



Engin Kayhan ise mangal kömürü üretiminin yanı sıra odunculuk da yaptıklarını belirtti.

AA



AA


Günde 14-15 saat çalıştıklarına değinen Kayhan, “Yorucu bir iş. sıradan uğraşıyoruz. Bunu tozun ortasından çıkarması, doldurması daha sıkıntı oluyor. Bir de soğumasını bekliyoruz.” dedi.